Số hóa và phát triển công nghệ đang làm thay đổi cuộc sống, thói quen, công việc, hành vi, nhận thức và ra quyết định của con người, đồng thời mở ra những cơ hội mới cho các doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực du lịch nâng cao sức cạnh tranh trên thị trường toàn cầu.
.png)
Chuyển đổi số - “Chìa khóa” cho ngành du lịch bứt phá. (Ảnh minh họa)
Chuyển đổi số trong du lịch, khái niệm về du lịch 4.0 và các công nghệ số như trí tuệ nhân tạo (AI), thực tế ảo (VR), thực tế tăng cường, dữ liệu lớn, Internet vạn vật, blockchain, công nghệ di động, điện toán đám mây, robot và truyền thông xã hội đã ảnh hưởng rất lớn đến ngành du lịch. Theo đó, số hóa làm tăng thêm giá trị cho các sản phẩm và trải nghiệm du lịch, mang lại nhiều cơ hội mới cho doanh nghiệp và giúp đạt được lợi thế cạnh tranh lâu dài và sự hài lòng của khách hàng. Đổi mới và tạo ra các giải pháp công nghệ mới rất được khuyến khích đối với các doanh nghiệp du lịch muốn cạnh tranh, phát triển và nâng cao năng suất cũng như quản lý vận hành doanh nghiệp du lịch.
Ảnh hưởng của công nghệ đối với ngành du lịch
Sự phát triển của việc sử dụng Internet khi đi du lịch và tham gia các hoạt động du lịch đã mở ra những đổi mới trong ngành du lịch. Các mô hình khởi nghiệp mới ngày càng phát triển mạnh mẽ đã xuất hiện nhằm mục đích gia tăng giá trị cho khách du lịch trong chuyến du lịch của họ. Đổi mới công nghệ có tác động lớn đến ngành du lịch vì nó mang lại trải nghiệm toàn diện hơn cho khách du lịch và cải thiện sự hài lòng của khách hàng khi tận hưởng các sản phẩm du lịch thông qua công nghệ. Công nghệ thông tin và truyền thông đã trở thành một hiện tượng trên toàn cầu và là động lực để thúc đẩy phát triển du lịch, công nghệ và nền tảng ứng dụng mới cho ngành du lịch có thể được coi là một trong những ngành đầu tiên bắt đầu số hóa quy trình kinh doanh trên toàn cầu thông qua các ứng dụng như đặt vé máy bay, đặt chỗ trực tuyến …
Diễn đàn Kinh tế Thế giới đã ước tính rằng, chỉ riêng việc số hóa sẽ tăng thêm giá trị lên tới 305 tỷ USD cho ngành du lịch đến năm 2025 và khoảng 100 tỷ USD sẽ được chuyển sang các mô hình khởi nghiệp kỹ thuật số, đổi mới để tạo ra giá trị. Việc chuyển đổi số dự kiến sẽ mang lại lợi ích 700 tỷ USD cho khách hàng nhờ giảm tác động môi trường, cải thiện an ninh cũng như tiết kiệm chi phí và thời gian của khách du lịch. Các điểm đến, doanh nghiệp và ngành du lịch nói chung sẽ cần tận dụng tối đa những công nghệ mới này để duy trì tính cạnh tranh và xây dựng nhiều tiềm năng đổi mới, cải thiện năng suất và tạo ra giá trị đem lại từ cách mạng 4.0.
Số hóa và phát triển công nghệ đã cải thiện cuộc sống con người theo nhiều cách khác nhau cũng như trong quá trình di chuyển vì có thể làm việc từ bất kỳ nơi nào, tìm kiếm và so sánh thông tin dễ dàng hơn, cũng như khám phá những nơi mà chúng ta muốn đến, thậm chí cả khi chúng ta không có mặt.
Đối với các doanh nghiệp du lịch, việc đáp ứng nhu cầu của khách du lịch và cung cấp các dịch vụ sáng tạo có thể là một thách thức. Tuy nhiên, số hóa và phát triển công nghệ mang lại những cơ hội đáng kể để cạnh tranh trên thị trường toàn cầu, cũng như có thể tiếp cận những thị trường mà trước đây không thể thực hiện được. Có thể nói, khả năng thu được lợi ích từ chuyển đổi số và số hóa là một quá trình thay đổi về tiềm năng chuyển đổi những mô hình du lịch mới nhằm đáp ứng như cầu ngày càng cao của khách hàng.
“Chìa khóa” cho ngành du lịch bứt phá
Số hóa và chuyển đổi số đang tác động đến toàn bộ nền kinh tế và xã hội. Số hóa đã buộc hệ sinh thái khởi nghiệp phải thay đổi cách doanh nghiệp cạnh tranh trên thị trường cũng như cách cảm nhận, tiêu thụ và tiếp cận các dịch vụ du lịch trong thời đại kỹ thuật số, khách hàng thích mọi thứ trực tuyến hơn do hạn chế về thời gian và yêu cầu công việc. Đặc biệt, ngành du lịch sẽ tiếp tục chịu ảnh hưởng của các thế hệ kỹ thuật số, đặc biệt là thế hệ Z và thế hệ Millennial, được biết đến là những người bản địa kỹ thuật số, những người lớn lên với khả năng tiếp cận nhanh chóng và trực tiếp với thông tin được cung cấp bởi công nghệ số, do đó doanh nghiệp cần để tính đến kỳ vọng của các thế hệ này và khả năng sử dụng chúng trong tương lai.
Bản đồ du lịch 3D - 360 độ được Sở Du lịch TP.HCM triển khai vào thời điểm dịch bệnh COVID-19 xảy ra
Quá trình số hóa đã gia tăng mạnh mẽ trong những năm qua, đặc biệt là trong thời kỳ COVID-19. Du lịch là một trong những ngành bị ảnh hưởng nặng nề nhất bởi COVID-19, vì vậy các doanh nghiệp du lịch ngày càng cần tìm kiếm các khả năng số hóa để thông báo cho khách hàng về các dịch vụ của họ, giúp họ mong muốn ghé thăm điểm đến, cũng như tạo ra các giải pháp công nghệ cho phép giãn cách vật lý và tìm kiếm các giải pháp sáng tạo.
Có thể nói, tiềm năng đổi mới sáng tạo trong lĩnh vực du lịch có thể được mở khóa bằng mô hình chuyển đổi số. Du lịch 4.0 bao gồm các yếu tố chuyển đổi kỹ thuật số nhằm đa dạng sản phẩm, dịch vụ để đáp ứng đa dạng khách hàng đa dạng thị trường đồng thời mở ra nhiều cơ hội cạnh tranh và tìm kiếm khách hàng nhằm phục hồi cho ngành du lịch sau thảm hoạc đại dịch toàn cầu.
Theo TripAdvisor, 45% người dùng sử dụng điện thoại thông minh trong quá trình du lịch của họ và các ứng dụng di động dành cho khách du lịch được xác định là một thị trường ngách có tiềm năng phát triển. Ngày nay, thiết bị di động với nhiều ứng dụng đa dạng đã trở thành một công cụ quan trọng trong cuộc sống hàng ngày của con người, tiết kiệm thời gian, linh hoạt hơn và giao tiếp với các doanh nghiệp và đồng nghiệp thông qua mạng xã hội. Thông báo trong ứng dụng cũng cho phép doanh nghiệp để giao tiếp với khách du lịch trong thời gian thực, ngay cả khi không sử dụng ứng dụng để nhắc nhở hoặc đề xuất điều gì đó.
Công nghệ di động trong du lịch chắc chắn rất cần thiết cho sự bền vững khi ứng dụng tăng cường/thực tế ảo (AR/VR) là môi trường kỹ thuật số liên quan đến trải nghiệm tương tác phong phú hơn giữa doanh nghiệp và khách du lịch. Hệ thống AR hiển thị các vật thể ảo trong thế giới thực và AR đề cập đến việc bổ sung thông tin kỹ thuật số vào môi trường thực, do đó cung cấp cho khách du lịch cái nhìn thế giới trước mặt họ khi thực sự họ không ở đó, để khám phá trải nghiệm phiêu lưu và thông tin lịch sử hoặc thực tế hoàn toàn mới thông qua trí tưởng tượng của khách hàng.
Trong khi đó, phương tiện truyền thông xã hội (SM) có vai trò quan trọng là công cụ thông tin và tương tác, đồng thời được sử dụng để tạo ra nhận thức về thương hiệu cho các khu vực, doanh nghiệp, điểm đến và điểm du lịch, đồng thời để xây dựng mối quan hệ với khách du lịch trước, trong và sau chuyến du lịch. Ngày nay, đối với mọi người, điều quan trọng là được kết nối xã hội, từ đó giao tiếp, truyền cảm hứng và chia sẻ kinh nghiệm du lịch của mình. Khi tầm ảnh hưởng của SM ngày càng tăng, nhiều chiến lược tiếp thị quan trọng được phát triển cho các nhóm với mục tiêu cụ thể, cung cấp nội dung phù hợp để khách hàng mục tiêu có thể tiếp cận tốt hơn thông qua mạng xã hội và có thể đạt quy mô rất lớn.
Ngành du lịch là một trong những ngành đầu tiên bắt đầu số hóa các dịch vụ và không ngừng tạo ra các sản phẩm và dịch vụ mới giúp việc đi lại thuận tiện hơn, rẻ hơn và thú vị hơn cũng như khả thi đối với những người không thể đi du lịch nhờ công nghệ thực tế ảo. Công nghệ số đang ngày càng cần thiết đối với các doanh nghiệp du lịch khi họ tạo ra các giải pháp cho quy trình, chức năng, hoạt động và trải nghiệm thông qua các thiết bị và giao diện hướng tới khách du lịch trong tương lai đồng thời cũng là cơ hội và thách thức cho các doanh nghiệp và ngành du lịch trong một thế giới biến đổi nhanh chóng và ảnh hưởng của sự bùng nổ công nghệ trên toàn cầu.
Chuyển đổi số trong ngành du lịch có thể hiểu là sự chuyển dịch từ mô hình kinh doanh, tiếp thị truyền thống sang tập trung vào khách hàng theo mô hình chuỗi giá trị số (Digital value chain) dựa trên dữ liệu.
TS. Nguyễn Hoàng Hiệp - Phó Viện trưởng
Viện Nghiên cứu Tin học và Kinh tế ứng dụng