Doanh nghiệp công nghiệp hỗ trợ Việt Nam: Hiện nay, việc phát triển công nghiệp trong nước là yếu tố tiên quyết, đóng vai trò quan trọng trong việc giảm tải, phụ thuộc vào nguyên liệu nhập khẩu. Việc chuỗi cung ứng toàn cầu bị đứt gãy, gia tăng chi phí sản xuất do đại dịch Covid-19 đã khiến nền kinh tế trong nước bị ảnh hưởng trực tiếp khi thiếu hụt nguồn cung.
Ưu tiên phát triển công nghiệp hỗ trợ
Dù chưa có doanh nghiệp ngành công nghiệp đóng vai trò dẫn dắt, tuy nhiên theo Cục Công nghiệp, Bộ Công thương đánh giá, hiện nay có khoảng 30% doanh nghiệp công nghiệp hỗ trợ đã tham gia vào chuỗi cung ứng toàn cầu. Việc các tập đoàn, công ty lớn trong ngành sản xuất, dịch vụ như như Samsung, Panasonic, LG, Bosch, Marsk… đang tiếp tục tìm kiếm nhà cung cấp thiết bị phụ trợ tại Việt Nam cho thấy nhiều doanh nghiệp trong nước đã và đang đáp ứng đầy đủ các tiêu chuẩn của các ông lớn trong ngành, từng bước tham gia vào chuỗi cung ứng toàn cầu.
Cụ thể, trong ngành dệt may da giày: 64% doanh nghiệp công nghiệp hỗ trợ cung cấp cho thị trường trong nước (trong đó 3% cung cấp cho doanh nghiệp FDI), 9% xuất khẩu và 27% cung cấp cho cả hai thị trường; trong ngành cao su, nhựa, hóa chất, số doanh nghiệp cung cấp cho thị trường trong nước chiếm 52%, và hoàn toàn cho xuất khẩu là 4%, 44% còn lại cung cấp cho cả hai thị trường; điện tử có 44% doanh nghiệp cung cấp cho thị trường trong nước (trong đó 22% cung cấp hoàn toàn cho FDI), 16% cung cấp cho thị trường xuất khẩu và 40% số doanh nghiệp công nghiệp hỗ trợ của ngành cung cấp cho cả thị trường trong nước và xuất khẩu.Với ngành cơ khí, ô tô: 83% doanh nghiệp hoàn toàn cung cấp cho thị trường nội địa, chỉ có 3% doanh nghiệp có doanh thu hoàn toàn từ xuất khẩu và 14% doanh nghiệp có doanh thu từ cả hai thị trường.
Giám đốc Điều hành Hiệp hội Doanh nghiệp Hoa Kỳ (AmCham) tại Việt Nam Mary Tarnowka cho biết, các doanh nghiệp Hoa Kỳ đang chủ động gia tăng sử dụng nguồn cung ứng từ doanh nghiệp Việt Nam. Trong số 500 công ty Hoa Kỳ được khảo sát ý kiến, có đến 40% chọn và tính toán chọn doanh nghiệp ngành công nghiệp hỗ trợ Việt Nam để bổ sung vào chuỗi cung ứng toàn cầu.
Doanh nghiệp công nghiệp hỗ trợ Việt ngày càng tham gia sâu hơn vào chuỗi cung ứng toàn cầu
Đòn bẩy cho doanh nghiệp công nghiệp hỗ trợ
Tại Hội nghị của Thủ tướng Chính phủ với doanh nghiệp, hiệp hội doanh nghiệp đầu tư nước ngoài được tổ chức vừa qua, Phó Chủ tịch Hiệp hội Công nghiệp Hỗ trợ Việt Nam Nguyễn Hoàng đã đề nghị các doanh nghiệp quốc tế lớn, các tập đoàn đa quốc gia tạo điều kiện, cơ hội thuận lợi nhất cho doanh nghiệp Việt Nam, đặc biệt là các doanh nghiệp công nghiệp hỗ trợ, trở thành đối tác, cũng như trở thành nhà sản xuất vệ tinh của các đơn vị này.
Khảo sát của Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) cho thấy, năm 2020, tỷ lệ doanh nghiệp FDI mua nguyên liệu đầu vào từ các doanh nghiệp tại nước xuất xứ đã giảm dần từ 58,7% năm 2016 xuống 41,4% năm 2020. Cùng với đó, doanh nghiệp FDI cũng đang giảm dần sự phụ thuộc vào các nhà cung cấp từ nước thứ ba hơn so với 5 năm trước. Chỉ 26,8% doanh nghiệp FDI cho biết đã sử dụng nhà cung cấp bên thứ ba trong năm 2020, so với 39% năm 2016. Điều này cho thấy, các doanh nghiệp FDI đang chuyển hướng sang sử dụng nhà cung cấp Việt Nam.
Mặc dù đã có những tín hiệu tích cực, tuy nhiên các doanh nghiệp công nghiệp hỗ trợ Việt Nam cũng gặp nhiều khó khăn bởi nguồn vốn cũng như chi phí lớn khi đầu tư các dây chuyền sản xuất hiện đại nhằm bảo đảm chi phí tham gia chuỗi cung ứng toàn cầu. Chất lượng nguồn nhân lực cũng là vấn đề bởi việc đào tạo đội ngũ công nhân có kỹ thuật cao cần phải có trọng tâm, trọng điểm và lộ trình thực hiện bài bản. Cùng với đó việc đề xuất Chính phủ sớm xây dựng và trình Quốc hội ban hành Luật Công nghiệp hỗ trợ cũng cần được thực hiện trong thời gian tới nhằm trợ lực cho các doanh nghiệp ngành công nghiệp hỗ trợ sớm tháo gỡ được các khó khăn, vướng mắc. Phó Chủ tịch Hiệp hội Công nghiệp hỗ trợ Việt Nam Nguyễn Hoàng cho biết, Hiệp hội mong muốn sẽ có chính sách thí điểm về công nghiệp hỗ trợ sớm ra đời và có thể hỗ trợ ngay cho các doanh nghiệp công nghiệp hỗ trợ của Việt Nam về vốn, lao động, hạ tầng nhà xưởng, các khu công nghiệp chuyên sâu, cũng như kết nối đầu ra giữa các doanh nghiệp công nghiệp hỗ trợ của Việt Nam với các tập đoàn đa quốc gia đang có mặt tại Việt Nam.
Văn Anh
Nguồn Báo Đại biểu Nhân dân