Về xã Hải Phương (Hải Hậu), hỏi về nghệ nhân làm nhà gỗ cổ truyền không ai không biết đến nghệ nhân Hoàng Văn Thanh. Với hơn 40 năm kinh nghiệm và thành công với nghề chế tác, làm nhà gỗ cổ truyền. Với tinh thần ''dám nghĩ, dám làm'', kiên trì với đam mê của mình, ông Thanh đã trở thành người thợ nổi tiếng trong nghề dựng nhà gỗ cổ truyền. Các ngôi nhà gỗ do ông thực hiện đều được khách hàng ưa chuộng, đánh giá cao về thẩm mỹ.
Sinh ra và lớn lên tại xã Hải Phương, huyện Hải Hậu, tỉnh Nam Định – từ nhỏ ông Hoàng Văn Thanh đã được tiếp xúc với những thanh gỗ và chiếc dùi, đục và tiếng máy cắt xẻ… Chứng kiến những người thợ trạm trổ những hoa văn đặc sắc và dựng những ngôi nhà gỗ cổ, ông Thanh bắt đầu “nhen nhóm” đam mê với nghề và quyết tâm theo nghề truyền thống cha ông để lại.
Chia sẻ hành trình đến với nghề làm nhà gỗ cổ, ông Thanh cho hay, sau khi học xong phổ thông, ông đã xin theo những bậc tiền bối làm nghề trong làng để học nghề mộc. Với ông Thanh, việc học nghề không chỉ đơn giản là biết cầm dùi, cầm đục hay trạm khắc hoa văn mà phải hiểu sâu về những nét văn hóa đặc trưng của nhà gỗ cổ.
Sau những tháng năm miệt mài làm nghề, tích lũy kinh nghiệm, ông Thanh đã thành lập cơ sở sản xuất nhà gỗ Hoàng Thanh. Bước đầu cũng gặp nhiều Khó khăn và kể đến đầu tiên là tiềm lực kinh tế eo hẹp; tiếp đến là thị trường chưa rộng và cuối cùng là chưa có mặt bằng làm xưởng. Thế nhưng, những khó khăn đó đã được ông Thanh giải quyết bằng chính những nỗ lực trong quá trình làm nghề.
Cơ sở sản xuất nhà gỗ dáng cổ của ông Hoàng Văn Thanh (đứng thứ 2 từ phải sang) xóm 1, xã Hải Phương (Hải Hậu).
Ảnh: Báo Nam Định
Sau hơn 40 năm gắn bó, dành trọn tâm huyết với nghề làm nhà gỗ cổ, ông Thanh đã tạo được chỗ đứng trong nghề. Không chỉ có thị trường miền Bắc, hàng chục năm trở lại đây, xưởng gỗ của ông đã dựng nhiều ngôi nhà gỗ ở các tỉnh miền Tây Nam bộ; Đông Nam bộ và các tỉnh miền Trung… Với 4 xưởng gỗ quy mô khoảng hơn 1.200m2, mỗi năm, nghề làm nhà gỗ cổ đã mang lại thu nhập ổn định cho cả gia đình. Ngoài ra, xưởng gỗ của ông cũng đem lại thu nhập ổn định cho 20 lao động thường xuyên và 30 lao động thời vụ với mức lương trung bình từ 14 - 15 triệu đồng/tháng.
Theo ông Thanh, hiện nay, cơ sở nhà gỗ cổ truyền Hoàng Thanh đang ngày càng được nhiều khách hàng biết tới, do đó, để nghề tồn tại và ngày càng phát triển thì đội ngũ kế cận đóng vai trò quan trọng. Nếu không có những người trẻ học và làm nghề thì nghề truyền thống sẽ bị thất truyền. Cũng chính từ những “trăn trở” này, ông Thanh đã nghiên cứu tổ chức các lớp đào tạo nâng cao tay nghề cho những người thợ cùng chung đam mê, từ đó, giúp họ có thêm những kiến thức, kinh nghiệm để đưa thương hiệu của nghề đi xa hơn nữa. Chia sẻ về những định hướng về nghề, ông Thanh cho biết, thời gian tới, ông sẽ tiếp tục giữ gìn và phát triển nghề làm nhà gỗ cổ. Đặc biệt là giữ được lề lối truyền thống, kỹ mỹ thuật để đảm bảo thị hiếu của thị trường để nghề tồn tại và phát triển lâu dài.
Không chỉ là người thợ tâm huyết với nghề, ông Thanh còn là một công dân gương mẫu, được người dân trong thôn ngoài xóm yêu quý. Theo đó, ông đã tham gia nhiều hoạt động xã hội thiện nguyện của địa phương cũng như tuyên truyền vận động người dân tham gia các hoạt động xã hội từ thiện, tham gia đóng góp xây dựng đình, chùa, công trình công cộng; tham gia ủng hộ đồng bào vùng lũ, có trách nhiệm với những người khó khăn và những công trình, công việc xã hội cần thiết và đặt ra.
Với những cống hiến, nỗ lực không ngừng nghỉ trong nghề chế tác, xây dựng nhà gỗ cổ truyền, ông Hoàng Văn Thanh đã được các cấp, ngành biểu dương, khen thưởng như: “Nghệ nhân Bàn tay vàng Đất Việt” năm 2022; “Nghệ nhân quốc gia” năm 2024...;
Những công trình kiến trúc nhà gỗ độc đáo, tinh xảo mang đặc trưng văn hóa dân tộc của nghệ nhân Hoàng Văn Thanh sẽ còn sống mãi với thời gian./.
Một số hình ảnh về phục dựng nhà gỗ cổ truyền của Nghệ nhân tài hoa - Hoàng Văn Thanh:
Nqueen Jewelry Nghị