Trung Quốc đã xuất khẩu một lượng lớn kim loại như nhôm chưa gia công, chì tinh luyện, kẽm, đồng và niken sang châu Âu khi chuỗi cung ứng của lục địa này bị gián đoạn.
Vào tháng trước,Trung Quốc đã xuất khẩu khoảng 20.000 tấn kim loại đến Montenegro và 5.000 tấn khác đến Ý.
Xuất khẩu nhôm chưa qua gia công phải chịu mức thuế xuất khẩu 15% của Trung Quốc, vốn đã từng hoạt động như một rào cản đáng kể đối với dòng chảy ra nước ngoài, xuất khẩu sản phẩm bổ sung.
Dòng sản phẩm nhôm chưa gia công bất thường của Trung Quốc hiện nay đến châu Âu chứng tỏ sự gián đoạn to lớn trong mạng lưới cung ứng toàn cầu do chiến tranh Ukraine gây ra.
Công nhân làm việc tại nhà máy sản xuất thép ở Kuwait City, Kuwait. (Ảnh: AFP/TTXVN)
Trung Quốc đã nổi lên như một nhà cung cấp chì tinh luyện quan trọng cho phần còn lại của thế giới, trong khi xuất khẩu kẽm tinh chế đã vượt qua tổng số năm ngoái trong ba tháng đầu năm 2022.
Các mô hình thương mại đồng và niken được thúc đẩy bởi nhập khẩu trong quý đầu tiên, nhưng xuất khẩu của cả hai kim loại này đều tăng trong tháng Ba.
Thay đổi xuất khẩu nhôm
Trung Quốc, nhà sản xuất nhôm lớn nhất thế giới, bắt đầu nhập khẩu kim loại với số lượng đáng kể vào năm 2020, khi các nhà máy luyện trong nước hạn chế sản lượng do thiếu điện cán.
Vào năm 2020, nhập khẩu kim loại chưa gia công sơ cấp của nước này đạt tổng cộng 1,1 triệu tấn và 1,6 triệu tấn vào năm 2021, với nhu cầu ngày càng tăng đối với nhôm đã làm thay đổi bức tranh thị trường toàn cầu.
Các mô hình thương mại thay đổi một lần nữa trong Q1/2022, với việc Trung Quốc trở thành nhà xuất khẩu ròng trong cả tháng Hai và tháng Ba.
Giá điện cao đã làm tổn hại đến sản lượng của châu Âu, với nhiều lò luyện kim đang giảm hiệu suất, trong khi tương lai nguồn cung của Nga vẫn chưa chắc chắn.
Nhà sản xuất nhôm lớn Rusal đã không bị xử phạt trực tiếp, nhưng việc đình chỉ nhà máy lọc alumin ở Ukraine, cùng với việc Úc hạn chế các lô hàng alumin sang Nga, gây nguy hiểm cho dây chuyền cung cấp nguyên liệu thô của nhà sản xuất này.
Một giải pháp thay thế là mua alumin từ Trung Quốc, và điều đáng chú ý là Trung Quốc đã xuất khẩu khoảng 10.000 tấn alumin sang Nga vào tháng 3, số lượng hàng tháng lớn nhất kể từ năm 2011.
Tuy nhiên, rõ ràng là thâm hụt của châu Âu đang gia tăng và hiện nước này đang nhập khẩu kim loại trực tiếp từ Trung Quốc.
Với việc giảm thuế, hàng bán xuất khẩu của Trung Quốc cũng đang tăng lên để đáp ứng khoảng trống cung cấp ở phần còn lại của thế giới.
Lượng hàng bán ra nước ngoài tăng 18% lên 5,5 triệu tấn trong năm ngoái và dự kiến sẽ tăng thêm 23% trong quý đầu tiên của năm 2021
“Nhà cung cấp cuối cùng”
Kể từ tháng 8 năm ngoái, các lô hàng Trung Quốc đã dẫn đầu trên thị trường kim loại.
Việc đóng cửa nhà máy luyện kim ở Châu Âu và Hoa Kỳ dẫn đến hạn chế đáng kể về nguồn cung và giá vật chất tăng vọt ở cả hai khu vực.
Trung Quốc đã nổi lên là “nhà cung cấp cuối cùng”, xuất khẩu 95.000 tấn kim loại tinh chế vào năm ngoái và 38.000 tấn khác trong quý đầu tiên của năm 2022.
Trong sáu tháng trước đó, nước này cung cấp 37.000 tấn kim loại cho Hoa Kỳ, 22.000 tấn cho Hà Lan và 15.000 tấn cho Thổ Nhĩ Kỳ.
Khi các nhà máy luyện kim ở châu Âu đóng cửa và nguồn cung của Sàn giao dịch kim loại London (LME) giảm, có những lo ngại rằng kẽm có thể theo bước theo kim loại này.
Xuất khẩu kẽm tinh luyện trong quý đầu tiên là 13.800 tấn, tăng nhẹ so với tổng số 5.300 tấn của năm trước.
Thành phần đơn lẻ lớn nhất là chuyến hàng tháng Giêng với tổng trọng lượng hơn 10.000 tấn đến Thổ Nhĩ Kỳ.
Kẽm xuất khẩu cũng phải chịu mức thuế xuất khẩu thay đổi lên tới 15%, khiến những chuyến hàng xuất đi đến các địa điểm xa xôi như vậy là cực kỳ hiếm.
Mặc dù xuất khẩu chưa đủ cao để bù đắp dòng kẽm tinh chế liên tục vào nước này, nhưng lực kéo ròng đối với các đơn vị phần còn lại của thế giới đang giảm dần.
Nhập khẩu ròng kẽm tinh chế đạt 28.100 tấn trong ba tháng đầu năm, giảm 79% so với 131.900 tấn trong cùng kỳ năm ngoái.
Vệt sáng xuất khẩu
Thương mại đồng tinh chế và niken tinh luyện của Trung Quốc vẫn nghiêng nhiều về nhập khẩu.
Tuy nhiên, các lô hàng của cả hai đều tăng đáng kể trong tháng 3. Các lô hàng đồng 45.000 tấn là tổng lượng hàng tháng cao nhất kể từ tháng 8 năm trước, với các điểm đến quan trọng bao gồm Hàn Quốc và Đài Loan.
Các lô hàng niken tinh chế xuất đi nước ngoài đã tăng lên 4.300 tấn trong tháng 3, đây là khối lượng lớn nhất trong một năm.
Do hầu hết niken đi cùng hướng với đồng – đến Hàn Quốc và Đài Loan - đây có thể là kim loại được chuyển đến các kho của sàn giao dịch kim loại Lon Don LME.
Tuy nhiên, trong cả hai tình huống, việc tăng xuất khẩu đã làm giảm nhu cầu ròng về kim loại từ phần còn lại của thế giới.
Trong quý đầu tiên của năm 2022, nhập khẩu đồng tinh chế ròng giảm 1,9% xuống còn 837.000 tấn. Nhập khẩu ròng niken tinh luyện là 50.800 tấn tăng 74% so với cùng kỳ năm ngoái, mặc dù từ mức đặc biệt thấp vào năm 2021. Chúng thấp hơn 41% so với quý IV năm 2021.
Xuất khẩu đồng và niken tinh chế cao hơn có thể đang là mốt nhất thời, đặc biệt nếu kim loại được phân phối theo vị trí sàn giao dịch kim loại London (LME).
Tuy nhiên, sự tăng trưởng của các lô hàng nhôm, chì và kẽm của Trung Quốc đến châu Âu, Thổ Nhĩ Kỳ và thậm chí là Hoa Kỳ cho thấy một động lực mới đang xuất hiện, trong đó Trung Quốc chuyển từ nước nhập khẩu kim loại lớn nhất thế giới thành nhà cung cấp lớn nhất thế giới.
Tuy nhiên, do tất cả các kim loại cơ bản đều bị đánh thuế ở một mức độ nào đó, xuất khẩu kim loại tinh chế không phải là lựa chọn hợp lý.
Lê Na (Theo HSNW)
Nguồn Báo Nhà báo và Công luận