Giá vàng luôn là một trong những chỉ số quan trọng phản ánh sự biến động của nền kinh tế. Không chỉ bị ảnh hưởng bởi các yếu tố trong nước mà giá vàng còn chịu tác động lớn từ diễn biến quốc tế. Từ chính sách tiền tệ của các cường quốc đến tình hình địa chính trị căng thẳng, giá vàng liên tục thay đổi, tạo ra nhiều cơ hội và thách thức cho nhà đầu tư. Hiểu rõ các yếu tố tác động sẽ giúp người tham gia thị trường đưa ra những quyết định sáng suốt, nhất là trong bối cảnh biến động hiện nay.
Các yếu tố ảnh hưởng đến giá vàng
Tác động của đồng USD
Vàng được coi là một trong những công cụ phòng ngừa lạm phát và sự mất giá của đồng tiền nói chung và đồng Đô nói riêng. Khi có giá trị đồng USD có dấu hiệu biến động xấu thì các nhà đầu tư có xu hướng mua vàng để “trú ẩn”, chính lượng cầu tăng khiến cung ít đi, để cân bằng thì trường thì vàng buộc phải tăng giá.
Tuy nhiên không phải lúc nào vàng và USD cũng tỷ lệ nghịch với nhau. Trước đó đã ghi nhận trường hợp cả vàng và đồng Đô đều tăng do ảnh hưởng đến từ nguồn cung - cầu.
Ở thời điểm hiện tại, có rất nhiều dấu hiệu cho thấy việc thắt chặt tiền tệ còn tiếp diễn, lãi suất tiền gửi tiếp tục neo cao trong trung hạn, chính vì vậy, lúc này gửi tiền ở ngân hàng tốt hơn là mua vàng.
Yếu tố lạm phát và lãi suất
Những thay đổi về lãi suất thường bị ảnh hưởng bởi điều kiện kinh tế, chính sách của chính phủ và lãi suất do ngân hàng trung ương quy định có tác động đến giá vàng trên thị trường.
Nếu lãi suất ngân hàng giảm, lượng tiền cung cấp cho nền kinh tế sẽ tăng lên. Lúc này, nhà đầu tư chuyển sang mua vàng để tích lũy. Nhu cầu mua nhiều hơn bán sẽ làm tăng giá vàng.
Ngược lại, nếu lãi suất ngân hàng tăng thì giá vàng sẽ giảm do sự cạnh tranh ngày càng tăng giữa các kênh đầu tư sinh lãi khác nhau.
Theo phân tích của nhiều chuyên gia thị trường, khi lãi suất tăng, trái phiếu và các kênh đầu tư sinh lời khác sẽ trở nên ổn định và hấp dẫn hơn. Vì vậy, dòng tiền tập trung nhiều vào các danh mục tài chính như cổ phiếu, chứng chỉ quỹ, trái phiếu, … Lúc này, sức hấp dẫn của vàng bị suy giảm, kém thu hút trong mắt nhà giao dịch.
Mặt khác, mối quan hệ giữa lạm phát và giá vàng là tỉ lệ thuận. Khi kỳ vọng lạm phát gia tăng sẽ làm giảm sức mua của tiền tệ. Lúc này, nhà đầu tư hướng tới vàng để bảo toàn giá trị tài sản. Điều đó làm giá vàng gia tăng kéo theo tỷ lệ lạm phát tăng nhanh trong thời gian tiếp theo.
Ảnh hưởng từ cung – cầu thị trường vàng
Giá vàng cũng bị ảnh hưởng bởi các yếu tố cung cầu. Những thay đổi trong sản xuất khai thác, nhu cầu trang sức và sử dụng công nghiệp tác động trực tiếp đến sự cân bằng cung cầu tổng thể.
Quy luật cung kinh tế ảnh hưởng đến giá vàng vì vàng được coi là hàng hóa đặc biệt. Để có được nguồn vàng chất lượng, người khai thác vàng phải đào sâu và chịu ảnh hưởng của các yếu tố nguy hiểm, thời tiết, môi trường,… Vì vậy, giá thành sản xuất vàng cũng tăng theo thời gian dài kéo theo sự tăng giá của vàng trên thị trường.
Bên cạnh đó, vàng được biết đến là tài sản được nhiều người tin tưởng và lựa chọn từ xưa đến nay. Nên thực tế nhu cầu sở hữu vàng vẫn có trong các giao dịch hằng ngày. Tuy nhiên nếu nhà đầu tư chọn vàng là kênh tìm kiếm lợi nhuận cần phải thường xuyên cập nhật thông tin về những yếu tố ảnh hưởng đến giá vàng, kết hợp các sự kiện thay đổi trên thị trường tài chính để xây dựng chiến lược đầu tư, quản trị rủi ro hiệu quả.
Các chính sách của Ngân hàng Trung Ương
Chính sách về tiền tệ: Tỷ giá USD/VND góp phần làm giá vàng trong nước và thế giới quy đổi có sự chênh lệch với nhau.
Tại Việt Nam, Ngân hàng Nhà nước có quy định về việc nhập khẩu vàng nhằm kiểm soát ngoại hối có liên quan đến việc điều chỉnh tỷ giá USD/VND. Tuy nhiên, trường hợp năm 2012, giá vàng trong nước tăng cao, chênh lệch lớn so với giá vàng thế giới, cần nguồn cung nhanh chóng để giá có thể giảm xuống, bình ổn thị trường. Chính việc cấp hạn ngạch nhập khẩu của NHTW gây chậm trễ trong việc bổ sung nguồn cung, gây rối loạn thị trường vàng.
Hơn nữa, ở nước ta vẫn cấm kinh doanh vàng trên tài khoản, đóng cửa sàn giao dịch vàng, chỉ có giao dịch vàng hiện vật. Việc này khiến các nhà đầu tư bị mất đi một mô hình đầu tư tiềm năng, và cũng tạo cơ hội cho những tên làm vàng giả, ảnh hưởng xấu đến giá vàng cũng như việc quản lý thị trường vàng.
Ảnh hưởng của giá dầu
Giá dầu được coi là một trong những yếu tố tác động tới giá vàng giống như đồng đô la Mỹ. Nguyên nhân chính là do giá dầu được tính bằng USD. Trong bất kỳ biến động nào, giá dầu sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến tỷ giá USD, điều này kéo theo sự thay đổi của giá vàng. Nói một cách đơn giản, giá vàng sẽ không bị tác động trực tiếp bởi giá dầu mà sẽ bị ảnh hưởng bởi các tác động liên quan đến giá dầu như tỷ giá USD, biến động chính trị, xã hội,…
Khi giá dầu tăng, đồng USD sẽ giảm giá và nhà đầu tư sẽ có xu hướng mua vàng để tích trữ do nhu cầu tăng đột biến, điều này làm cho giá vàng trên thị trường tăng theo.
Cần lưu ý là các yếu tố trên có mối liên hệ với nhau và giá vàng có thể bị ảnh hưởng bởi sự kết hợp của chúng. Ngoài ra, tâm lý và góc nhìn thị trường của cá nhân mỗi người đóng một vai trò quan trọng trong việc xác định giá vàng, khiến nơi đây trở thành một thị trường phức tạp mà không phải ai tham gia cũng sẽ có lời.
Tiến Hoàng (t/h) /Kinh tế và Đồ uống