Thị trường mua bán và sáp nhập (M&A) tại Việt Nam, đặc biệt trong lĩnh vực đồ uống, đang chứng kiến những làn sóng mạnh mẽ. Thương vụ Sabeco (Tổng công ty cổ phần Bia - Rượu - Nước giải khát Sài Gòn) thâu tóm thành công Sabibeco (Công ty cổ phần Tập đoàn Bia Sài Gòn Bình Tây) vào cuối năm 2024 không chỉ là một dấu mốc quan trọng mà còn là tín hiệu cho thấy tiềm năng và sự sôi động của thị trường M&A ngành đồ uống trong tương lai.
Chi tiết thương vụ Sabeco - Sabibeco: Bước đi chiến lược ngàn tỷ
Cuối năm 2024, Sabeco (mã chứng khoán SAB) đã gây tiếng vang lớn trên thị trường khi hoàn tất chào mua công khai hơn 37,8 triệu cổ phiếu SBB của Sabibeco. Với mức giá chào mua 22.000 đồng/cổ phiếu, cao hơn gần 19% so với giá thị trường lúc bấy giờ (18.500 đồng/cổ phiếu), Sabeco đã chi ra gần 832 tỷ đồng từ nguồn vốn chủ sở hữu và các nguồn vốn hợp pháp khác để thực hiện thương vụ này. Kết quả, Sabeco đã nâng tỷ lệ sở hữu tại Sabibeco lên 59,6%, chính thức trở thành công ty mẹ của Sabibeco.
Thương vụ này không chỉ đơn thuần là một giao dịch tài chính mà còn mang ý nghĩa chiến lược sâu rộng đối với cả Sabeco và tập đoàn mẹ ThaiBev. Việc hợp nhất Sabibeco giúp Sabeco tăng cường đáng kể khả năng kiểm soát chuỗi cung ứng, từ đó nâng cao hiệu suất hoạt động và tối ưu hóa chi phí sản xuất. Hơn nữa, việc thâu tóm Sabibeco còn giúp Sabeco mở rộng quy mô hoạt động, củng cố vị thế dẫn đầu trên thị trường bia và đồ uống đầy cạnh tranh tại Việt Nam. Quan trọng hơn, thành công của thương vụ M&A quy mô lớn này đã khẳng định năng lực của Sabeco, đồng thời tạo tiền đề vững chắc cho các hoạt động sáp nhập và mua lại trong tương lai, thể hiện cam kết đầu tư lâu dài của Sabeco và ThaiBev tại thị trường Việt Nam.
Vietcap: Nhà tư vấn chiến lược đằng sau thương vụ thành công
Để thực hiện thành công thương vụ phức tạp và có ý nghĩa chiến lược này, Sabeco đã "chọn mặt gửi vàng" Chứng khoán Vietcap. Vietcap đóng vai trò tư vấn chiến lược ngay từ những giai đoạn đầu tiên, đồng thời là đại lý chào mua công khai, góp phần quan trọng vào thành công chung của giao dịch.
Theo ông Huỳnh Nhật Trình, Phó Giám đốc Bộ phận Tư vấn Tài chính Doanh nghiệp của Chứng khoán Vietcap, ngay từ đầu năm 2022, Vietcap đã làm việc chặt chẽ với Sabeco để nghiên cứu và phân tích các phương án khả thi nhằm đạt được mục tiêu sở hữu chi phối Sabibeco. Sabeco có nhiều lựa chọn khác nhau, mỗi lựa chọn đều có những ưu điểm, nhược điểm và rủi ro pháp lý riêng. Với kinh nghiệm dày dặn trong lĩnh vực M&A, Vietcap đã tiến hành phân tích toàn diện các kịch bản, đánh giá tác động của từng phương án và đưa ra những khuyến nghị phù hợp nhất với chiến lược tổng thể của Sabeco.
Cuối cùng, Sabeco đã quyết định lựa chọn phương án chào mua công khai. Đây là phương án đảm bảo tính minh bạch, tuân thủ chặt chẽ các quy định của pháp luật và tối ưu hóa khả năng thành công của thương vụ. Trong suốt quá trình thực hiện, Vietcap không chỉ đóng vai trò tư vấn chiến lược mà còn hỗ trợ Sabeco về các vấn đề pháp lý và tài chính, đảm bảo giao dịch được diễn ra một cách hiệu quả và suôn sẻ nhất.
Những thách thức và quá trình hoàn tất thương vụ
Mặc dù đã được Hội đồng quản trị Sabeco thông qua chủ trương sở hữu chi phối Sabibeco từ đầu năm 2023, thương vụ này đã mất gần hai năm để hoàn tất do tính chất phức tạp của nó. Ông Trình chỉ ra hai yếu tố chính ảnh hưởng đến tiến độ của thương vụ.
Thứ nhất, theo quy định của pháp luật, Sabibeco (SBB) bắt buộc phải hoàn tất đăng ký giao dịch trên sàn UPCoM trước khi Sabeco có thể thực hiện chào mua công khai. Mặc dù Sabibeco đã là một công ty đại chúng, nhưng trước đó, cổ phiếu SBB chưa được giao dịch trên UPCoM, dẫn đến việc chưa có giá tham chiếu để xác định giá chào mua tối thiểu. Việc hoàn tất đăng ký giao dịch trên UPCoM là một bước đi bắt buộc để đảm bảo quyền lợi của các cổ đông và tuân thủ các quy định pháp lý.
Trong quá trình này, Vietcap không chỉ tư vấn cho Sabeco mà còn đóng vai trò tư vấn cho chính Sabibeco trong việc đăng ký giao dịch trên UPCoM. Sự phối hợp chặt chẽ giữa hai bên, cùng với kinh nghiệm chuyên sâu của Vietcap trong lĩnh vực tài chính và thị trường vốn, đã giúp Sabibeco hoàn tất các thủ tục pháp lý cần thiết, tạo tiền đề quan trọng để Sabeco triển khai thương vụ một cách thuận lợi.
Thứ hai, việc xác định giá chào mua đòi hỏi quá trình thẩm định kỹ lưỡng để đảm bảo tính công bằng và tối ưu lợi ích cho tất cả các bên liên quan. Sabeco đã tiến hành định giá Sabibeco trước khi triển khai thương vụ. Tuy nhiên, để đảm bảo mức giá phản ánh chính xác giá trị của doanh nghiệp tại thời điểm giao dịch, một đợt thẩm định bổ sung đã được thực hiện ngay trước khi công bố chào mua chính thức.
Những yếu tố này đã khiến thời gian thực hiện thương vụ kéo dài hơn so với các giao dịch M&A thông thường. Tuy nhiên, với tầm quan trọng chiến lược của thương vụ, Sabeco đã kiên trì theo đuổi và đảm bảo thực hiện một cách cẩn trọng, tuân thủ đúng quy trình.
Triển vọng M&A ngành đồ uống: Sôi động và đầy tiềm năng
Theo đánh giá của ông Trình, thị trường thực phẩm và đồ uống (F&B) vẫn là một trong những lĩnh vực hấp dẫn nhất đối với các nhà đầu tư, đặc biệt là các tập đoàn nước ngoài, các quỹ đầu tư và các công ty trong ngành có mong muốn mở rộng hoạt động thông qua M&A.
Nhiều yếu tố đang thúc đẩy triển vọng tích cực của thị trường M&A ngành đồ uống tại Việt Nam. Trước hết, Việt Nam là một trong những thị trường tiêu dùng phát triển nhanh nhất khu vực Đông Nam Á, với dân số trẻ và nhu cầu tiêu dùng ngày càng tăng cao. Bên cạnh đó, sự cạnh tranh ngày càng khốc liệt trên thị trường cũng thúc đẩy các doanh nghiệp tìm kiếm cơ hội mở rộng thị phần thông qua các thương vụ M&A.
Chính vì vậy, hoạt động M&A trong ngành đồ uống được dự báo sẽ tiếp tục sôi động trong thời gian tới. Thương vụ Sabeco - Sabibeco chỉ là một ví dụ điển hình cho thấy tiềm năng và sức hấp dẫn của thị trường này. Với sự tham gia của các nhà tư vấn chuyên nghiệp như Vietcap, các doanh nghiệp trong ngành đồ uống có thể tự tin thực hiện các thương vụ M&A phức tạp, góp phần thúc đẩy sự phát triển của ngành và mang lại lợi ích cho cả doanh nghiệp và người tiêu dùng.
Bảo An /Kinh tế và Đồ uống