Giá cacao tăng mạnh không chỉ đạt kỷ lục lịch sử mà còn ở mức cao chưa từng thấy. Giá đã tăng 2,4 lần chỉ trong vài tháng và đạt 10.000 USD/tấn.
Theo đó, giá cacao đã lập kỷ lục lịch sử vào cuối tháng 3 khi giá kỳ hạn đạt hơn 10.000 USD/tấn. Theo dữ liệu của sàn giao dịch ICE Futures, kể từ đầu năm đến nay, giá cacao đã tăng 2,4 lần. Sau đó, tại các cuộc đấu giá, giá đã điều chỉnh một chút thành 9.992 USD/tấn. Tuy nhiên, điều này không cải thiện được tình hình nhiều và sẽ gây ra hậu quả cho toàn bộ thị trường bánh kẹo thế giới.
Tình trạng thiếu cacao trên thế giới thực tế đã diễn ra từ 2 năm nay và dường như tình hình sẽ không được cải thiện vào năm 2024. Tuy nhiên, ít người ngờ rằng giá cacao sẽ tăng giá chóng mặt.
Ông Yaroslav Ostrovsky, chuyên gia bộ phận nghiên cứu chiến lược tại Total Research cho biết, mức tăng giá 350% trong một năm rưỡi này đã gây sốc cho các nhà sản xuất socola, nhưng không ngăn họ tiếp tục mua loại nguyên liệu thô này. Yếu tố chính dẫn đến tình trạng này, thứ nhất là điều kiện thời tiết mà việc thu hoạch phụ thuộc vào và thứ hai thực tế là cacao chỉ được sản xuất ở một số nơi nhất định, không thể sản xuất được trên toàn thế giới.
Giá cacao tăng mạnh không chỉ đạt kỷ lục lịch sử mà còn ở mức cao chưa từng thấy
“Hơn 60% sản lượng cacao trên thế giới tập trung ở Bờ Biển Ngà và Ghana ở Châu Phi, 15% khác ở Nam Mỹ. Tây Phi đang phải đối mặt với vụ thu hoạch cacao yếu do điều kiện thời tiết xấu, điều này cũng làm tăng tốc độ lão hóa của cây cacao”, ông Vladimir Chernov, nhà phân tích tại Freedom Finance Global nhận định.
Tổ chức cacao Quốc tế (ICCO) dự kiến năm 2024, sản lượng hạt cacao sẽ thấp nhất trong 17 năm qua ở Bờ Biển Ngà và trong 13 năm qua ở Ghana.
Theo ông Chernov, trong tuần giao dịch cuối tháng 3, giá cacao thế giới đã tăng mạnh trong bối cảnh có tin tức về các vấn đề tài chính cho các nhà sản xuất ca cao ở Ghana, nước xuất khẩu cacao lớn thứ 2 thế giới sau Bờ Biển Ngà. Do mất mùa nên Ghana không thể huy động vốn vay từ cacao. Ngoài ra còn có các vấn đề hậu cần do khó khăn trong vận chuyển ở Biển Đỏ.
Bên cạnh đó, hợp đồng tương lai tại London tăng tới 9,6% lên mức cao nhất mọi thời đại là 9.477 bảng Anh/tấn. Cacao hiện có giá trị hơn cả một số kim loại quý và tăng giá nhanh hơn cả Bitcoin.
Theo Hiệp hội cacao châu Âu, số lượng cacao nghiền - hạt được ngành công nghiệp chế biến để cuối cùng biến thành socola - đã giảm 2,5% trong 3 tháng đầu năm so với cùng kỳ năm ngoái.
Nhiều năm giá cacao thấp khiến nông dân thiếu tiền và không thể đầu tư vào việc cải thiện các đồn điền già cỗi. Số lượng hạt nghiền được sử dụng làm thước đo nhu cầu socola nhưng các nhà phân tích và người trong ngành cho biết, các con số hiện tại phản ánh khó khăn mà thương nhân, nhà chế biến và nhà sản xuất gặp phải trong việc tìm đủ hạt cacao.
Nông dân ở Ghana và Bờ Biển Ngà gần đây đã buộc phải đàm phán lại hợp đồng với các thương nhân để hoãn giao hàng do phải đối mặt với đợt bùng phát dịch bệnh cây trồng, thời tiết bất lợi do biến đổi khí hậu và hiện tượng El Niño gây ra.
Theo ICCO, thị trường cacao sẽ thiếu 374.000 tấn trong mùa này, tăng so với mức thiếu hụt 74.000 tấn trong mùa trước. ICCO dự báo, tồn trữ cacao toàn cầu cuối niên vụ 2023-2024 sẽ giảm xuống 1,395 triệu tấn, tương đương 29,2% khối lượng cacao xay nghiền, là mức thấp nhất trong 45 năm qua.
Giá cacao dự kiến sẽ cao hơn trong thời gian dài do cây trồng ở Tây Phi bị ảnh hưởng bởi dịch bệnh và một loạt hiện tượng thời tiết khắc nghiệt, khiến thế giới rơi vào tình trạng thiếu hụt nguồn cung lần thứ 3 liên tiếp.
Ông Fuad Mohammed Abubakar, người đứng đầu Công ty tiếp thị cacao Ghana UK Ltd cho biết, vẫn chưa có thông tin rõ ràng về vụ mùa tiếp theo bắt đầu vào mùa thu. Thách thức đối với Bờ Biển Ngà và Ghana là không ai biết họ có thể giải quyết vấn đề sản xuất của mình như thế nào. Sẽ không có nguồn cung nào được giải cứu trong vài tháng tới.
Trong khi đó, ông Darren Stetzer, Phó chủ tịch phụ trách hàng nông sản và mềm châu Á của Tập đoàn Stonex Group (Mỹ) cho biết: Thị trường hiện đang khủng hoảng do lo ngại sẽ không có đủ cacao để đáp ứng các hợp đồng dài hạn hiện có; nguy cơ hiện nay là giá cacao có thể tiếp tục tăng trong vài năm nữa.
Thanh Bình /Báo Công Thương