Theo báo cáo của Tổng cục Hải quan, lũy kế 9 tháng đầu năm 2024, tổng trị giá xuất nhập khẩu của cả nước tính đạt 578,47 tỷ USD, tăng 16,3% (tương ứng tăng 81,09 tỷ USD) so với cùng kỳ năm trước. Trong đó, xuất khẩu đạt 299,63 tỷ USD, tăng 15,4% (tương ứng tăng 39,91 tỷ USD) so với cùng kỳ năm trước và nhập khẩu đạt 278,84 tỷ USD, tăng 17,3% (tương ứng tăng 41,18 tỷ USD) so với cùng kỳ năm trước. Cán cân thương mại 9 tháng năm 2024 xuất siêu 20,79 tỷ USD.
Tổng trị giá xuất nhập khẩu hàng hóa trong tháng 9 năm 2024 đạt 65,81 tỷ USD, giảm 8% (tương ứng giảm 5,72 tỷ USD) so với tháng trước. Trong đó, trị giá xuất khẩu đạt 34,05 tỷ USD, giảm 9,9% (tương ứng giảm 3,74 tỷ USD) so với tháng trước và trị giá nhập khẩu đạt 31,76 tỷ USD, giảm 5,9% (tương ứng giảm 1,98 tỷ USD) so với tháng trước. Cán cân thương mại tháng 9/2024 xuất siêu 2,29 tỷ USD.
Số thu ngân sách Nhà nước (NSNN) từ hoạt động xuất nhập khẩu trong tháng 9/2024 đạt 31.126 tỷ đồng, giảm 12,4% so với tháng trước. Lũy kế 9 tháng đầu năm 2024, số thu NSNN từ hoạt động xuất nhập khẩu đạt 306.312 tỷ đồng, bằng 81,7% dự toán được giao, tăng 13,5% so với cùng kỳ năm trước.
Ngoài ra, tình hình buôn lậu, vận chuyển trái phép hàng hóa qua biên giới trong tháng 9/2024 tiếp tục diễn biến phức tạp, gia tăng các vụ việc vi phạm có dấu hiệu hình sự. Tính trong quý III/2024, số vụ cơ quan Hải quan khởi tố tăng 25% và số vụ chuyển khởi tố tăng 50% so với cùng kỳ năm 2023.
Tại khu vực biên giới đường bộ Việt - Trung, Việt - Campuchia, tình hình vận chuyển trái phép hàng hóa, tiền tệ qua biên giới gia tăng. Hoạt động mua bán, vận chuyển hàng hóa không có hóa đơn, chứng từ chứng minh nguồn gốc vẫn diễn biến phức tạp, nhất là đối với các mặt hàng thực phẩm, thuốc lá điếu, lá thuốc lá tại các khu vực giáp biên giới Việt - Trung, Việt - Campuchia.
Khu vực vùng biển Đông Bắc vẫn còn hoạt động mua bán, vận chuyển trái phép dầu Diesel không có nguồn gốc, xuất xứ hợp pháp và sản phẩm gia cầm. Tại địa bàn các tỉnh miền Trung và tuyến biên giới Việt - Lào hoạt động mua bán, vận chuyển trái phép mặt hàng vàng, pháo nổ, đường kính trắng vẫn tiếp diễn.
Song song với đó, tình hình hoạt động của tội phạm mua bán, vận chuyển trái phép các chất ma túy, tiền chất qua biên giới vẫn diễn biến hết sức phức tạp tại 03 tuyến. Hoạt động của các băng nhóm, đường dây tội phạm ma túy xuyên quốc gia lợi dụng chủ trương ưu đãi, thu hút đầu tư, hoạt động thương mại tìm cách thành lập doanh nghiệp ở Việt Nam để vận chuyển phương tiện, thiết bị, nguyên liệu, thuê kho bãi… phục vụ hoạt động sản xuất, vận chuyển trái phép ma túy từ nước ngoài vào Việt Nam và tiếp tục đưa đi nước thứ ba tiêu thụ. Bên cạnh đó, tiền chất nhập khẩu cũng tiềm ẩn nguy cơ bị lợi dụng, sử dụng điều chế, sản xuất trái phép ma túy.
Trước tình hình trên, với vai trò Cơ quan tham mưu, giúp việc cho Cơ quan Thường trực Ban Chỉ đạo 389 quốc gia, Ban Chỉ đạo 389 Bộ Tài chính, Tổng cục Hải quan đã xây dựng Kế hoạch tổ chức sơ kết 05 năm thực hiện Quy chế phối hợp hoạt động giữa Bộ Tư lệnh Bộ đội Biên phòng và Tổng cục Hải quan. Ban hành 08 văn bản hướng dẫn, chỉ đạo tăng cường công tác kiểm soát một số mặt hàng nóng, nổi cộm như: Ma túy, hàng quá cảnh, hàng hóa vận chuyển độc lập; thiết bị điện tử viễn thông.
Tham mưu Văn phòng Thường trực 389 quốc gia tổ chức họp xử lý vướng mắc trong công tác chống buôn lậu, gian lận thương mại giữa Ban Chỉ đạo 389 Bộ Tài chính với Ban Chỉ đạo 389 Bộ, ngành. Tham gia Đoàn công tác của Ban Chỉ đạo 389 quốc gia kiểm tra đôn đốc công tác chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả; Hội nghị sơ kết 05 năm thực hiện Chỉ thị 26-CT/TW ngày 9/11/2018 của Bộ Chính trị và Hướng dẫn số 04-HD/TW ngày 09/12/2020 của Ban Bí thư “về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với các cơ quan bảo vệ pháp luật trong công tác điều tra, xử lý các vụ án, vụ việc”. Kiểm tra việc thực hiện Quy chế phối hợp giữa lực lượng Hải quan và lực lượng biên phòng tại các tỉnh Quảng Ninh, Lạng Sơn.
Lũy kế 9 tháng năm 2024, ngành Hải quan đã chủ trì, phối hợp với các lực lượng Công an, Bộ đội Biên phòng phát hiện, bắt giữ: 245 vụ/296 đối tượng, trong đó cơ quan Hải quan chủ trì 87 vụ. Tang vật thu được gồm 1,64 tấn ma tuý các loại:160gram thuốc phiện; 237kg cần sa; 73,3kg heroin; 458,15gram cocain; 143kg và 900 viên ketamine; 805,69kg và 06 viên ma túy tổng hợp; 381,9kg ma túy khác; 50,5ml ma túy khác dạng lỏng và 220 viên ma túy loại khác.
Ngoài ra, Tổng cục Hải quan tiếp tục triển khai các Chiến dịch như: Con rồng Mê Kông, Demeter X, Chiến dịch Arcadia 2024 về phòng, chống tội phạm liên quan đến lĩnh vực lâm nghiệp. Khai mạc Chiến dịch Twin Guardian II năm 2024 giữa Việt Nam và Hàn Quốc… Tham dự Hội thảo về chống rửa tiền và tài trợ khủng bố do Cục An ninh nội địa, Bộ Công an phối hợp với Cơ quan phòng, chống ma túy và tội phạm Liên hợp quốc (UNODC) tổ chức. Phối hợp Vụ 3, Vụ 14 (Viện Kiểm sát nhân dân tối cao) tổ chức Hội thảo trao đổi về công tác giải quyết vụ án, vụ việc do cơ quan Hải quan thụ lý, giải quyết.
Vương Anh /Kinh tế và Đồ uống