Những ngày qua, nông dân trong tỉnh vào thời điểm thu hoạch rộ vụ lúa đông xuân. Chưa kịp mừng vui vì lúa trúng mùa, giá ổn định thì bà con và cánh "cò lúa" ở xã Vĩnh Bình (huyện Hòa Bình) lại phải lo lắng, bất an khi các thương lái thu mua đến từ TP. Cần Thơ đã lặn mất tăm hơi. Lúa đã xuống ghe, nằm chờ nhiều đêm, không chỉ cánh "cò lúa" mà cả người nông dân như đang ngồi trên đống lửa.
Từ thông tin của anh Trần Văn Kiều - một trong những người làm nghề thu gom lúa của nông dân có diện tích nhỏ lẻ rồi bán lại cho các thương lái (gọi nôm na là “cò lúa”), chúng tôi đã đến xã Vĩnh Bình (huyện Hòa Bình) tìm hiểu sự việc. Dọc theo các con kênh là những ghe lúa đầy ắp đang neo dây nằm chờ, theo anh Kiều, đó là ghe của anh và một số “cò lúa” khác không thể xuất bến vì không liên lạc được với thương lái mấy ngày nay. Anh Kiều chỉ là “cò lúa” nhỏ, chuyên thu gom lúa tận ruộng cho bà con nông dân, còn “cò lúa” lớn là trung gian giao dịch giữa những người thu gom lúa với thương lái. Anh Kiều chia sẻ: “Do tin tưởng vào “cò lúa” lớn - người làm trung gian, nên tôi và một số “cò lúa” nhỏ khác ở địa phương đã hứa miệng, viết giấy tay sẽ gom bán từ vài trăm đến cả ngàn tấn lúa cho thương lái vào thời điểm thu hoạch này. Thế nhưng, sau vài chuyến ghe lúa đã cho xuất bến, đến nay đã gần 10 ngày mà vẫn chưa nhận được tiền. Sau nhiều lần dò hỏi, đòi tiền số lượng lúa đã giao thì cả thương lái và người trung gian lặn mất tăm hơi”.
Thương lái thu mua lúa ở xã Vĩnh Bình (huyện Hòa Bình). Ảnh: C.L
Theo như lời của một số “cò lúa” ở xã Vĩnh Bình, trước đây họ đã từng làm ăn nhiều lần với phía trung gian. Dù chỉ là hợp đồng miệng, song phía trung gian thực hiện rất tốt những giao kèo khi giao nhận lúa. Còn hiện tại, lợi dụng vào lòng tin của nông dân và cánh “cò lúa” địa phương, phía trung gian đã đơn phương thay đổi đơn vị thu mua từ HTX địa phương sang một thương lái đến từ Cần Thơ, mà không hề nói rõ với phía người bán. Với lý do không đủ tiền lấy lúa, thương lái bỏ chạy, phía trung gian cũng lặn mất tăm sau đó. Ghe lúa đi không thấy phản hồi, ghe lúa ở bến thì không biết xuất bán đi đâu. Không giấy tờ hợp đồng nên cũng không thể truy cứu trách nhiệm cho phía thu mua. Cùng với sự hoang mang của cánh “cò lúa”, người nông dân cũng đang trong tâm trạng lo lắng từng ngày. Công sức, mồ hôi, tiền của giờ đang trôi lơ lửng, không biết có thu hồi lại được vốn vụ này không.
Chị Phạm Kim Ba (ấp Thạnh Hưng II, xã Vĩnh Bình, huyện Hòa Bình) nói: “Lúa đã xuống ghe 3 ngày rồi, nhưng chưa trả tiền nên tôi và bà con trong xóm không cho ghe lúa rời đi. Biết là đậu lâu ngày lúa sẽ bị ẩm mốc, hư hỏng nhưng nếu cho ghe đi rồi thì biết tìm ai để mà đòi khoản tiền bán lúa. Trong khi đó, các chủ cửa hàng vật tư nông nghiệp thì đang hối thúc trả các khoản chi phí của vụ này”. Vì quá tin tưởng vào phía trung gian, không tìm hiểu kỹ khi thực hiện mua bán nên cánh “cò lúa” địa phương và người nông dân bị đẩy vào thế tiến thoái lưỡng nan. Mỗi ngày trôi qua sẽ làm ảnh hưởng xấu đến chất lượng hạt lúa, đồng nghĩa với việc giảm giá khi xuất bán.
Hiện tại, cánh “cò lúa” cùng người nông dân đang nhờ sự hỗ trợ của địa phương để nhanh chóng tìm nơi tiêu thụ, kịp thời cứu những hạt vàng, nhằm giảm thiệt hại đến mức thấp nhất.
THIÊN HƯƠNG
Nguồn Báo Bạc Liêu