Với nhiều cơ hội và động lực từ tốc độ đô thị hóa đang diễn ra nhanh, các dự án hạ tầng quan trọng đang được triển khai trên địa bàn, Đồng Nai sẽ tập trung phát triển 5 đô thị lớn trong những năm tới.
Đô thị Biên Hòa hiện nay là đô thị loại I, đô thị trung tâm của tỉnh Đồng Nai. Ảnh: P.Tùng
Đồng Nai nằm ở vị trí trung tâm của vùng kinh tế Đông Nam bộ nói riêng và Vùng kinh tế trọng điểm phía Nam nói chung. Tỉnh có nhiều lợi thế trong phát triển kinh tế, xã hội, trong đó có lĩnh vực phát triển đô thị.
* Nhiều cơ hội phát triển
Thứ trưởng Bộ KH-ĐT Trần Duy Đông cho biết, qua nghiên cứu các tỉnh trong vùng Đông Nam bộ cho thấy, Đồng Nai là tỉnh có tốc độ đô thị hóa cao nhất. Về quy mô dân số, đến năm 2025, dự kiến quy mô dân số của tỉnh sẽ đạt khoảng 4 triệu người, tỷ lệ đô thị hóa của tỉnh cũng sẽ đạt 60%.
Ngoài lợi thế về vị trí địa lý, động lực phát triển đô thị của Đồng Nai trong thời gian tới còn được “tiếp sức” bởi các dự án hạ tầng lớn đang được triển khai thực hiện trên địa bàn tỉnh.
Cảng hàng không quốc tế (sân bay) Long Thành giai đoạn 1 với công suất phục vụ khoảng 25 triệu hành khách/năm dự kiến hoàn thành xây dựng và đưa vào khai thác trong năm 2025. Với vị thế của một “siêu” sân bay, sân bay Long Thành được kỳ vọng tạo ra động lực mới để thúc đẩy phát triển kinh tế, xã hội của tỉnh.
>> Theo Sở Xây dựng, sau gần 7 năm thực hiện chương trình phát triển đô thị tỉnh Đồng Nai giai đoạn đến năm 2020 và giai đoạn 2021-2030 theo Nghị quyết 116 ngày 11-7-2014 của HĐND tỉnh, đến nay, trên địa bàn tỉnh đã có 11 đô thị, trong đó có 1 đô thị loại I (TP.Biên Hòa), 1 đô thị loại III (TP.Long Khánh), 2 đô thị loại IV (đô thị Long Thành, Trảng Bom) và 7 đô thị loại V (đô thị Định Quán, Tân Phú, Dầu Giây, Gia Ray, Long Giao, Vĩnh An và Hiệp Phước).
Cùng với sân bay Long Thành, hàng loạt dự án hạ tầng trọng điểm quốc gia khác đang và sẽ được triển khai thực hiện trên địa bàn tỉnh như các tuyến đường cao tốc Phan Thiết - Dầu Giây, Bến Lức - Long Thành, Biên Hòa - Vũng Tàu, đường vành đai 3 - TP.HCM.
Trên thực tế, các dự án hạ tầng giao thông không chỉ đóng vai trò về kết nối giao thông, mở ra cơ hội cho các ngành kinh tế phát triển mà các dự án này góp phần mở rộng các không gian phát triển trong đó có không gian phát triển các đô thị. Chính vì vậy, để tận dụng các thời cơ, Đồng Nai đang tập trung cho công tác phát triển các đô thị trên địa bàn.
Theo Chủ tịch UBND tỉnh Cao Tiến Dũng, trong giai đoạn 2021-2025, Đồng Nai tập trung phát triển 5 đô thị: TP.Biên Hòa, TP.Long Khánh, các huyện Nhơn Trạch, Trảng Bom và Long Thành.
Để hướng tới mục tiêu phát triển bền vững các đô thị, tỉnh sẽ tăng cường công tác quản lý quy hoạch và giám sát thực hiện các quy hoạch xây dựng, phát triển đô thị theo đúng quy định của pháp luật. Đồng thời, từng bước nâng cao trình độ thiết kế và chất lượng quy hoạch, hiện đại hóa kỹ thuật xây dựng đạt trình độ quốc tế.
Đồng Nai sẽ huy động các nguồn vốn xã hội cho phát triển quỹ nhà ở, đẩy mạnh triển khai đề án Phát triển quỹ nhà ở xã hội trên địa bàn tỉnh, tập trung xây dựng các khu nhà ở, phát triển dịch vụ nhà ở cho người lao động có thu nhập thấp ở các khu vực tập trung dân cư và có nhiều khu công nghiệp. Quan tâm thực hiện các chương trình hỗ trợ, tạo điều kiện cho người có công, người nghèo, đồng bào dân tộc được cải thiện nhà ở. Quan tâm giãn dân về vùng nông thôn, đầu tư hạ tầng giao thông để không bị ùn tắc như các đô thị lớn đã vấp phải.
* Hoàn thiện các quy hoạch
Trong phát triển kinh tế, xã hội nói chung và phát triển đô thị nói riêng, công tác quy hoạch đóng vai trò vô cùng quan trọng. Bởi đây là “bản vẽ” định hình các bước đi, các bước phát triển của một đô thị hướng tới mục tiêu phát triển bền vững, nâng cao chất lượng sống cho cư dân đô thị.
TP.Biên Hòa là đô thị loại I và là trung tâm chính trị, kinh tế, văn hóa, xã hội của tỉnh. Theo đồ án quy hoạch chung được phê duyệt năm 2014, TP.Biên Hòa được phân chia thành 21 phân khu. Hiện nay, TP.Biên Hòa đang tăng tốc để lập, trình phê duyệt các đồ án quy hoạch phân khu trên địa bàn. Cùng với đó, để phù hợp và đáp ứng với nhu cầu phát triển thực tế, TP.Biên Hòa đang phối hợp với các cơ quan chức năng của tỉnh lập điều chỉnh quy hoạch chung.
Trưởng phòng Quản lý đô thị TP.Biên Hòa Trương Vĩnh Hiệp cho hay, trong quá trình lập điều chỉnh quy hoạch chung thành phố sẽ có sự rà soát, nghiên cứu, bổ sung để điều chỉnh phù hợp với thực tế hiện nay cũng như quá trình phát triển trong tương lai.
>> Hiện nay, chương trình phát triển đô thị với đô thị mới Nhơn Trạch (H.Nhơn Trạch) giai đoạn đến năm 2025 và giai đoạn 2026-2030 đã được kiến nghị ngưng thực hiện. Ngày 17-9-2021, Thủ tướng Chính phủ đã có văn bản (Văn bản số 1187/TTg-CN) về việc đồng ý chủ trương điều chỉnh quy hoạch chung đô thị mới Nhơn Trạch đến năm 2045. Do đó, việc hoàn thiện hồ sơ chương trình phát triển đô thị với đô thị mới Nhơn Trạch trên cơ sở quy hoạch chung đô thị được phê duyệt năm 2016 và cập nhật các định hướng điều chỉnh sẽ không đảm bảo sự thống nhất, đồng bộ.
Tương tự, UBND H.Nhơn Trạch đang phối hợp với các cơ quan chức năng của tỉnh để thực hiện điều chỉnh quy hoạch chung đô thị mới Nhơn Trạch đến năm 2035 và tầm nhìn đến năm 2050. Trên thực tế, việc phát triển đô thị mới Nhơn Trạch nhiều năm qua đã không đáp ứng được kỳ vọng. Do đó, việc thực hiện điều chỉnh quy hoạch chung là bước đi cần thiết để định hình lại hướng phát triển cho đô thị mới Nhơn Trạch.
Tháng 4-2022, UBND TP.Long Khánh đã chính thức công bố đồ án Điều chỉnh tổng thể quy hoạch chung và quy hoạch sử dụng đất TP.Long Khánh. Theo đó, thành phố đặt mục tiêu sẽ đạt đô thị loại II vào năm 2025 và phát triển theo hướng xanh - văn minh - an toàn - hiện đại.
Để thực hiện mục tiêu này, TP.Long Khánh sẽ ưu tiên đầu tư phát triển hệ thống giao thông theo hướng hiện đại nhằm đảm bảo tính kết nối đồng bộ; tập trung đầu tư các công trình quan trọng mang tính đột phá, gắn với kết nối, liên kết vùng, tạo hiệu ứng lan tỏa, thúc đẩy tăng trưởng kinh tế gắn với đảm bảo quốc phòng, an ninh.
Những năm qua, đô thị mới Nhơn Trạch phát triển chưa đạt được với kỳ vọng
Theo Chủ tịch UBND H.Long Thành Lê Văn Tiếp, Long Thành có diện tích gần 43,1 ngàn ha, bao gồm TT.Long Thành và 13 xã, hội tụ nhiều điều kiện thuận lợi để phát triển dịch vụ thương mại, công nghiệp, du lịch, đô thị… H.Long Thành có nhiều điểm mạnh như: đất đai rộng, có giá trị khai thác sử dụng với nhiều mục đích khác nhau; hệ thống các tuyến cao tốc kết nối vùng thuận lợi.
Mục tiêu của H.Long Thành là xây dựng, nâng cấp lên đô thị loại IV vào năm 2025 và trở thành đô thị loại III vào năm 2030. Đồng thời, đến năm 2030, Long Thành sẽ cơ bản trở thành huyện công nghiệp phát triển, đến năm 2040 trở thành trung tâm đô thị - công nghiệp hiện đại, trung tâm thương mại dịch vụ chất lượng cao cấp quốc tế và vùng nông - lâm nghiệp phát triển bền vững.
Hiện nay, H.Long Thành đã phối hợp với các cơ quan chức năng của tỉnh lập quy hoạch xây dựng vùng H.Long Thành đến năm 2040, tầm nhìn đến năm 2050 và đang thực hiện lấy ý kiến của người dân, các chuyên gia để hoàn thiện.
Trong khi đó, đối với đô thị Trảng Bom, mục tiêu đặt là đưa đô thị Trảng Bom thành thị xã vào năm 2025. Nằm tiếp giáp với đô thị trung tâm của tỉnh là TP.Biên Hòa, đô thị Trảng Bom cũng có rất nhiều tiềm năng và lợi thế phát triển. Theo mục tiêu quy hoạch, đô thị Trảng Bom sẽ là trung tâm kinh tế - chính trị - xã hội và an ninh quốc phòng của H.Trảng Bom; là đầu mối giao thông quan trọng của tỉnh; trung tâm thương mại - dịch vụ phục vụ cho khu công nghiệp, kho bãi và giao thông quá cảnh.
Phạm Tùng
Chủ tịch UBND TP.Long Khánh ĐỖ CHÁNH QUANG: Tập trung nâng cấp cơ sở hạ tầng, khu dân cư, tạo điểm nhấn đô thị
Theo đồ án Điều chỉnh tổng thể quy hoạch chung thành phố đến năm 2040, tầm nhìn đến năm 2050 thì 15 đơn vị hành chính cấp xã của TP.Long Khánh được quy hoạch thành 10 phân khu và mỗi phân khu sẽ phát triển dựa trên những tiềm năng sẵn có. Thành phố cũng đã quy hoạch quỹ đất để triển khai các dự án cho phù hợp với từng phân khu để khi triển khai đầu tư dự án và đưa vào khai thác có thể tạo ra các đột phá trong phát triển đô thị.
Đối với 6 phường trung tâm thành phố: Xuân Trung, Xuân Thanh, Xuân An, Xuân Bình, Xuân Hòa, Phú Bình được định hướng phát triển thành trung tâm hành chính, chính trị, văn hóa, thương mại dịch vụ. Do đó, thành phố sẽ nâng cấp cơ sở hạ tầng, khu dân cư, bố trí các công trình tạo điểm nhấn cho khu vực trung tâm thành phố như: khu văn hóa thể dục thể thao hội trường trung tâm thành phố thuộc khu vực bệnh viện cũ ở P.Xuân An; khu dân cư và trung tâm thương mại P.Xuân Bình.
Đồng thời, Long Khánh phát triển đô thị mới ở phía Nam thuộc các phường Xuân Hòa, Phú Bình, từ đó, hình thành các khu dân cư và trung tâm phức hợp, thương mại dịch vụ mới. Khu vực P.Suối Tre định hướng phát triển thành trung tâm công nghiệp, logistics, du lịch, y tế và giáo dục. TP.Long Khánh cũng sẽ mở rộng đô thị về phía Tây thành phố… Mục tiêu của TP.Long Khánh sẽ trở thành đô thị xanh - văn minh - an toàn - hiện đại.
Chủ tịch UBND H.Long Thành LÊ VĂN TIẾP: Xây dựng thành phố sân bay
Đích đến cho H.Long Thành là sẽ xây dựng huyện trở thành một thành phố sân bay hiện đại trong khu vực. Huyện sẽ dựa vào các lợi thế từ sân bay để quy hoạch vùng xung quanh sân bay để thu hút đầu tư phát triển kinh tế - xã hội.
Huyện Long Thành dựa trên quy hoạch xây dựng vùng TP.HCM đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt tại Quyết định số 589/QĐ-TTg xác định Long Thành thuộc vùng đô thị trung tâm, là cực phía Đông của TP.HCM và Long Thành là đô thị vệ tinh có chức năng là đô thị khoa học, công nghiệp, dịch vụ… để định hướng phát triển. Vừa qua, huyện đã tiến hành lấy ý kiến các sở, ngành, chuyên gia, doanh nghiệp về quy hoạch xây dựng vùng H.Long Thành đến năm 2040 và tầm nhìn đến năm 2050, nhằm xác định lại vị thế, khai thác bền vững các lợi thế của huyện, tăng cường sức hấp dẫn nhà đầu tư cho khu vực trong thời kỳ mới.
Định hướng của H.Long Thành là sẽ xây dựng đô thị và các khu chức năng đặc thù theo hướng gắn kết hài hòa để Long Thành trở thành một vùng không gian phát triển bền vững có chất lượng sống tốt. Đồng thời, từng bước xây dựng đô thị Long Thành là trung tâm dịch vụ, công nghiệp đa ngành, công nghệ cao, giáo dục đào tạo, y tế và đầu mối giao thông quốc tế gắn kết với những vùng kinh tế trọng điểm của tỉnh và vùng TP.HCM.
Chủ tịch UBND H.Trảng Bom VŨ THỊ MINH CHÂU: Hoàn thành các chỉ tiêu trở thành thị xã vào năm 2025
Theo đồ án Quy hoạch xây dựng vùng huyện đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050 đã được UBND tỉnh phê duyệt thì H.Trảng Bom sẽ phân thành 2 vùng kinh tế chính để phát triển là vùng công nghiệp - đô thị - dịch vụ và vùng phát triển nông - lâm - ngư nghiệp. Trong đó, mục tiêu của Trảng Bom sẽ xây dựng các xã, thị trấn và hoàn thành các chỉ tiêu trở thành thị xã vào năm 2025. Huyện đã quy hoạch đất để phát triển các công trình, dự án đáp ứng nhu cầu phát triển đô thị của địa bàn cho phù hợp với điều kiện thực tế. Đồng thời, đích đến tiếp theo của huyện là xây dựng H.Trảng Bom trở thành một đô thị có công nghiệp, thương mại dịch vụ phát triển, thu nhập và đời sống của người dân được nâng cao và lên thành phố trực thuộc tỉnh.
Hương Giang (thực hiện)
Nguồn Báo Đồng Nai