Với vai trò là đầu tàu kinh tế, TP Hồ Chí Minh luôn dẫn đầu cả nước về tỷ lệ đầu tư cũng như thu hút các dự án mới, trở thành điểm đến hấp dẫn cho các nhà đầu tư nước ngoài. Tuy nhiên, để có thể thu hút mạnh mẽ vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI), đón làn sóng đầu tư mới, TP Hồ Chí Minh cần phải giải quyết những vướng mắc, trì trệ trong thủ tục, quy trình đầu tư, đồng thời thúc đẩy hơn sự phát triển của các lĩnh vực mới như công nghệ, tài chính, hạ tầng đô thị.
Thu hút đầu tư công nghệ cao
Sản xuất linh kiện cơ khí tại Công ty Misumi Việt Nam-Khu chế xuất Linh Trung, thành phố Thủ Đức, TP Hồ Chí Minh. Ảnh (tư liệu) minh họa: Thanh Vũ/TTXVN
Tình hình thu hút đầu tư năm 2022 trở nên khả quan sau khi thành phố mở cửa đón khách quốc tế từ ngày 15/3/2022, tạo điều kiện đi lại thuận lợi cho nhà đầu tư. Theo Sở Kế hoạch và Đầu tư TP Hồ Chí Minh, tổng giá trị vốn đầu tư nước ngoài trong năm 2022, tính chung cấp mới và vốn đầu tư tăng thêm và góp vốn, mua cổ phần, mua phần vốn góp đạt hơn 3,94 tỷ USD (tăng 5,4% so với năm 2021), dẫn đầu cả nước. Trong số các dự án cấp mới, có 820 dự án cấp mới dưới hình thức đầu tư 100% vốn nước ngoài, liên doanh 71 dự án và 2 dự án dưới hình thức hợp đồng hợp tác kinh doanh.
Theo các chuyên gia kinh tế, các lợi thế rõ ràng nhất của đầu tàu kinh tế TP Hồ Chí Minh là chất lượng nguồn nhân lực, cơ sở hạ tầng tương đối phát triển để thu hút đầu tư các ngành nghề dịch vụ công nghệ cao. Thành phố còn có vị trí chiến lược thuận lợi, là trung tâm sản xuất và dịch vụ công nghệ cao lớn nhất cả nước cũng như là một đô thị đa văn hóa thích hợp cho người nước ngoài tìm đến làm việc, sinh sống và du lịch.
Trong cơ cấu ngành nghề phân bổ vốn FDI của TP Hồ Chí Minh trong năm 2022, ngành chiếm tỷ trọng nhiều nhất là thông tin và truyền thông với gần 40%. Nhóm hoạt động chuyên môn, khoa học công nghệ cũng chiếm tỷ trọng khá cao gần 10%. Thời gian qua, thành phố luôn đồng hành cùng doanh nghiệp và tích cực triển khai các hoạt động nhằm cải thiện môi trường đầu tư như các hoạt động gặp gỡ, đối thoại doanh nghiệp, thành lập tổ công tác đầu tư do Chủ tịch UBND thành phố làm tổ trưởng.
Hiện với xu thế, trình độ phát triển, cũng như mối liên kết với các địa phương trong vùng, TP Hồ Chí Minh sẽ cấu trúc lại các ngành kinh tế của thành phố để tập trung thu hút vốn FDI vào các ngành then chốt. Theo đó, đẩy mạnh thu hút đầu tư vào những ngành, lĩnh vực, những công đoạn có hàm lượng khoa học - công nghệ, giá trị gia tăng cao dựa trên nền tảng công nghiệp công nghệ cao và kinh tế số, nhất là ngành cơ khí theo hướng tự động hóa, ứng dụng trí tuệ nhân tạo ngành công nghệ thông tin như thiết bị điện tử, thông tin, phần mềm, vi mạch...
Bên cạnh đó, tập trung phát triển công nghiệp thời trang ngành dệt may, da giày, công nghiệp thiết kế. Khuyến khích phát triển các dịch vụ hỗ trợ công nghiệp, chú trọng vào xây dựng nhà xưởng tiêu chuẩn và nhà xưởng cao tầng nhằm đáp ứng việc thu hút đầu tư trong bối cảnh quỹ đất khu công nghiệp ngày càng hạn hẹp.
Giám đốc điều hành Hiệp hội Thương mại Mỹ tại Việt Nam (AmCham Việt Nam) Mary Tarnowka cho rằng, TP Hồ Chí Minh có tiềm năng rất lớn về kinh tế số và đây sẽ là lĩnh vực thu hút nhiều nhà đầu tư quan tâm. Các doanh nghiệp thuộc AmCham Việt Nam hoan nghênh và đánh giá cao việc đẩy mạnh phát triển cơ sở hạ tầng của thành phố và các tỉnh phía Nam trong thời gian qua, đồng thời mong muốn quá trình này cần được thúc đẩy nhanh hơn nữa. Qua đó, tạo sự đồng bộ về hạ tầng cho khu vực phía Nam và thành phố, tạo thuận lợi cho hoạt động sản xuất kinh doanh của các doanh nghiệp.
Đón làn sóng đầu tư mới
Thời gian qua, đầu tư nước ngoài vào Việt Nam liên tục tăng trưởng và kể cả khi toàn cầu chịu tác động không nhỏ của đại dịch COVID-19, hoạt động đầu tư của các nhà đầu tư vào Việt Nam vẫn không giảm về độ sôi động, tính hiệu quả và chất lượng.
Trưởng Tiểu ban pháp luật Hiệp hội Các doanh nghiệp châu Âu tại Việt Nam (Eurocham Việt Nam) Leif Schneider cho biết, một làn sóng nhà đầu tư mới đang đến Việt Nam để tìm hiểu cơ hội và TP Hồ Chí Minh có vị trí tốt để thu hút thị phần đầu tư này. Tuy nhiên, các dự án đầu tư nước ngoài vẫn còn gặp khó khăn khi áp dụng quy định, quy tắc và thủ tục.
Để thu hút mạnh mẽ nguồn lực đầu tư, ngoài việc giải quyết những vướng mắc, chậm trễ trong thủ tục, quy trình đầu tư,… thị trường lao động của Việt Nam nói chung và thành phố nói riêng phải thích ứng với yêu cầu ngày càng cao trong giáo dục và đào tạo. Bên cạnh đó, cần tiếp tục nỗ lực cải thiện cơ sở hạ tầng trong nước để hỗ trợ việc phát triển các hoạt động thương mại và sản xuất đang gia tăng trong vùng đô thị.
Nhiều chuyên gia cho rằng, các chính sách như ưu đãi thuế là cần nhưng không đủ, TP Hồ Chí Minh cần dựa vào nền tảng sản xuất trình độ cao, bao gồm các yếu tố như con người, khoa học công nghệ và hệ sinh thái ngành. Cụ thể là các cơ chế ưu đãi, hỗ trợ cả về phát triển nguồn nhân lực công nghệ cao và các đề án về khoa học công nghệ. Cần đơn giản hóa các thủ tục hành chính về đầu tư nhanh hơn, tinh gọn hơn nữa.
Theo đại diện Hiệp hội Doanh nghiệp Bắc Âu tại Việt Nam, việc khuyến khích và kêu gọi đầu tư bền vững, hay công nghệ cao của Việt Nam nói chung và TP Hồ Chí Minh nói riêng trong thời gian gần đây đang tạo ra cơ hội tốt cho các nhà đầu tư nước ngoài. Rất nhiều công ty Bắc Âu đang quan tâm đầu tư vào khu vực phía Nam với các dự án xanh. Việc theo đuổi mục tiêu bền vững, cơ hội hút vốn FDI chất lượng cao sẽ càng mạnh hơn. Một số yếu tố nền tảng như hạ tầng giao thông, chất lượng dịch vụ giáo dục, y tế cũng cần được chính quyền tăng cường đầu tư, cải thiện vì ảnh hưởng rất lớn đến quyết định đầu tư của các nhà đầu tư nước ngoài.
Nhằm giúp nhà đầu tư có thể cùng phát triển bền vững ở TP Hồ Chí Minh, chính quyền thành phố tập trung triển khai thực hiện hiệu quả 51 chương trình và đề án trong ba chương trình đột phá về đổi mới quản lý, phát triển hạ tầng thành phố và phát triển nhân lực.
Song song đó, thành phố tập trung xây dựng thành trung tâm khởi nghiệp sáng tạo lớn nhất cả nước, đi đầu trong việc tận dụng các cơ hội của cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ tư hỗ trợ nâng cao hiệu quả hoạt động của thị trường lao động, thị trường bất động sản, thị trường khoa học công nghệ, thị trường tài chính theo chuẩn mực của nền kinh tế thị trường và hội nhập kinh tế quốc tế…
Hồng Đạt/ TTXVN
Nguồn Doanh nhân Việt Nam