Hùng Vương từng được mệnh danh là ''vua cá tra'' của Việt Nam cách đây hơn một thập kỉ. Tuy nhiên do sự biến động của ngành trong khi chưa kịp thay đổi để thích ứng, công ty đã chìm sâu trong thua lỗ và nợ đầm đìa hàng nghìn tỷ đồng.
Ảnh tư liệu: Alex Chu
Hội đồng quản trị (HĐQT) CTCP Hùng Vương vừa công bố nghị quyết về việc lấy ý kiến cổ đông văn bản về chủ trương tái cơ cấu nợ của công ty. Ngày đăng ký cuối cùng là 5/3. Thời gian gửi văn bản và nhận phản hồi từ cổ đông từ ngày 11/3 đến 11/4. Thời gian thực hiện kiểm phiếu và công bố kết quả trong tuần từ ngày 12 - 19/4.
Cụ thể, HĐQT trình cổ đông thoái vốn toàn bộ tại 4 công ty thành viên nhằm mục đích huy động vốn để thanh toán, xử lý triệt để các khoản nợ vay của công ty.
Hùng Vương dự kiến thoái hết 79,58% vốn điều lệ đang nắm giữ tại CTCP Xuất nhập khẩu Thủy sản An Giang (AGF). Vốn điều lệ của AGF hiện tại hơn 281 tỷ đồng.
CTCP Thức ăn Chăn nuôi Việt Thắng (VTF) là doanh nghiệp có vốn điều lệ lớn nhất trong 4 công ty mà Hùng Vương dự định thoái vốn, trên 1.045 tỷ đồng. Hiện Hùng Vương đang nắm giữ 50,38% vốn của doanh nghiệp này. Toàn bộ số tiền thu được sẽ dành cho việc xử lý nợ của Hùng Vương.
Bên cạnh đó, Hùng Vương dự định bán hết 89,99% vốn tại CTCP Thức ăn Thủy sản Hùng Vương Vĩnh Long. Công ty con này có vốn điều lệ là 80 tỷ đồng.
Đối với Công ty TNHH Hùng Vương Châu Á, công ty này có vốn điều lệ 360 tỷ đồng, trong đó Hùng Vương đang sở hữu 85% vốn. Hùng Vương sẽ bán toàn bộ hoặc sẽ bán kho lạnh là tài sản chính thuộc sở hữu của mình.
CTCP Hùng Vương bắt đầu hoạt động từ năm 2003 tại khu Công nghiệp Mỹ Tho, tỉnh Tiền Giang với ngành nghề chính là chế biến cá tra fillet đông lạnh xuất khẩu.
Năm 2011, Hùng Vương đã trở thành doanh nghiệp chế biến cá da trơn xuất khẩu lớn nhất Việt Nam và là doanh nghiệp duy nhất có quy trình sản xuất khép kín từ sản xuất thức ăn chăn nuôi, nuôi trồng, chế biến và xuất khẩu cá tra, basa. Đây cũng là đơn vị dẫn đầu kim ngạch xuất khẩu mặt hàng này của Việt Nam.
Bên cạnh đó, công ty còn góp mặt vào mảng bất động sản và mở rộng các kênh phân phối sang cả nước ngoài, trong đó có Nga, với kế hoạch mua lại 50% hệ thống phân phối của Russian Fish - một công ty phân phối cá đứng đầu thị trường này.
Với các hoạt động đầu tư, khoảng thời gian 2008 - 2014 được coi là giai đoạn thịnh vượng của Hùng Vương khi doanh thu bứt tốc, tăng trưởng qua các năm, lợi nhuận có lúc đạt gần 500 tỷ đồng, gấp đôi chỉ sau một năm.
Thời gian 2008 - 2014 được coi là giai đoạn thịnh vượng của Hùng Vương khi doanh thu bứt tốc, liên tục tăng trưởng qua các năm và vượt 15.000 tỷ đồng năm 2014. (Nguồn: Tổng hợp từ báo cáo tài chính của công ty)
Nhờ thành quả trên, năm 2013, ông Dương Ngọc Minh, Chủ tịch Hội đồng quản trị kiêm Tổng Giám đốc lọt vào top 13 người giàu nhất trên sàn chứng khoán, với khối tài sản trên 1.000 tỷ đồng lúc bấy giờ.
Song bước qua năm 2015, khi ngành cá tra có nhiều biến động, giá cá tra thời điểm đó cũng bắt đầu giảm mạnh xuống mức xấp xỉ giá vốn thì lợi nhuận của Hùng Vương bắt đầu tụt dốc. Kể từ đó, "vua cá tra" Hùng Vương đã chìm sâu trong thua lỗ, đỉnh điểm năm 2019 lỗ sau thuế 1.123 tỷ đồng. Công ty còn rơi vào cảnh bị ngân hàng từ chối giãn nợ, để rồi phải liên tục bán đứt những công ty con, công ty liên kết nhằm duy trì hoạt động.
Chi phí lãi vay lớn qua các năm đã dần ăn mòn lợi nhuận của HVG. (Nguồn: Tổng hợp từ báo cáo tài chính của công ty)
Theo báo cáo mới nhất, tại cuối năm 2019, tổng tài sản của Hùng Vương còn 7.792 tỷ đồng, trong đó các khoản phải thu ngắn hạn lên tới 3.629 tỷ đồng, với dự phòng nợ phải thu ngắn hạn khó đòi gần 1.043 tỷ. Hàng tồn kho xấp xỉ 1.600 tỷ.
Tổng nợ phải trả lên tới 7.134 tỷ tại cuối năm 2019, với dư nợ vay trên 3.000 tỷ đồng, gấp gần 5 lần vốn chủ sở hữu (658 tỷ). Ngoài ra, công ty còn phải trả người bán ngắn hạn gần 3.014 tỷ đồng. Tính đến hết 2019, công ty lỗ lũy kế 1.743 tỷ.
Đầu năm 2020, Hùng Vương quyết định bắt tay với Thadi - thuộc Thaco Group để giải quyết vấn đề thiếu hụt vốn. Chỉ hai tháng sau, Thadi đã rút chân khỏi danh sách cổ đông, cùng lúc phía Thaco đã mua thỏa thuận gần 60 triệu cổ phiếu HVG, nâng tỷ lệ sở hữu tại đây lên 26%.
Ngỡ như sự tham gia của Thaco là "ánh sáng cuối đường hầm", nhưng đến tháng 8/2020, Hùng Vương bị Sở Giao dịch Chứng khoán TP HCM (HOSE) hủy niêm yết bắt buộc và phía Thaco cũng đã thoái sạch số cổ phần tại Hùng Vương sau gần một năm đầu tư.
Hiện tại cổ phiếu HVG vẫn nằm trong diện đình chỉ giao dịch trên UPCoM do phía công ty không có biện pháp khắc phục nguyên nhân dẫn đến cổ phiếu bị đưa vào diện hạn chế giao dịch theo quy định của Luật Chứng khoán. Đồng thời công ty vi phạm nghiêm trọng nghĩa vụ công bố thông tin, chưa công bố báo cáo tài chính đã kiểm toán của các năm 2020, 2021, 2022.
Minh Hằng /Doanh Nhân Việt Nam