Úc vừa công bố chương trình Solar Sharer, cho phép hàng triệu hộ gia đình nước này nhận ít nhất 3 giờ điện mặt trời miễn phí mỗi ngày vào năm 2026.
Theo Bộ trưởng Năng lượng Úc Chris Bowen, chương trình sẽ khởi động tại các bang New South Wales, Nam Úc và khu vực đông nam Queensland từ tháng 7/2026.
Người dân có thể nhận điện miễn phí vào khoảng thời gian giữa trưa, có thể từ 11 giờ sáng đến 2 giờ chiều, khi sản xuất điện mặt trời đạt đỉnh. "Những người chuyển việc sử dụng điện sang khoảng thời gian này sẽ hưởng lợi trực tiếp, dù có pin mặt trời hay không, sở hữu hay thuê nhà", ông Bowen nhấn mạnh.
Chris Bowen cho rằng người dân sử dụng điện giữa giờ trưa sẽ được hưởng lợi trực tiếp. Ảnh: ABC News/Callum Flinn
Để tham gia, hộ gia đình cần có đồng hồ điện thông minh và sẽ chỉ thực sự được hưởng lợi nếu họ chuyển thời gian sử dụng điện cao điểm sang giữa ngày và chạy các thiết bị điện cũng như sạc xe vào thời điểm đó. Họ cũng cần chủ động chọn gói dịch vụ từ nhà cung cấp năng lượng. Chương trình liên kết với Default Market Offer và mức giá tối đa do Cơ quan Quản lý Năng lượng Úc quy định.
Chính phủ Úc kỳ vọng chương trình sẽ giảm nhu cầu cao điểm buổi tối, hạn chế nâng cấp lưới điện tốn kém và hạ giá điện cho tất cả người dùng. Hiện Úc có khoảng 4 triệu hộ gia đình lắp pin mặt trời, dẫn đến tình trạng giá điện âm vào buổi chiều nắng, trong khi nhu cầu tăng cao sau đó gây áp lực lên hệ thống điện.
Có nghĩa sáng kiến này vừa có thể giúp giảm tải điện vào giờ cao điểm, vừa tận dụng lượng điện mặt trời dư thừa vào khung giờ buổi trưa.
Chương trình dự kiến mở rộng toàn quốc từ năm 2027, sau khi tham vấn các bang khác. Riêng bang Tasmania có thể ngoại lệ do phụ thuộc chủ yếu vào thủy điện, không có dư thừa điện mặt trời giữa trưa. Hiện nay, nhiều nhà cung cấp điện Úc đã có gói miễn phí tương tự, giúp người dân ở các khu vực khác tìm kiếm lựa chọn thay thế ngoài Solar Sharer.
Sáng kiến này nằm trong mục tiêu của Úc đạt 82% năng lượng tái tạo vào năm 2030 và giảm 43% phát thải khí nhà kính so với năm 2005. Chương trình được đánh giá là bước tiến xanh, nhưng cần theo dõi để đảm bảo lợi ích công bằng cho mọi người dân.
An Dương (ABC, Reuters)
Nhà báo và Công luận