-
Chống gian lận hoàn thuế giá trị gia tăng (GTGT) là một trong những vấn đề được cơ quan Thuế tập trung triển khai nhằm chống thất thu cho ngân sách nhà nước (NSNN). Thời gian qua, Tổng cục Thuế tiếp tục có các chỉ đạo tăng cường quản lý thuế, quản lý về hóa đơn, tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra đối với các doanh nghiệp (DN) có rủi ro cao về thuế, chống gian lận hoàn thuế GTGT, trốn thuế...
Ảnh minh họa. Nguồn: Internet
Nhiều thủ đoạn gian lận hoàn thuế GTGT đã được cơ quan thuế phát hiện và xử lý
Tổng cục Thuế cho biết, với việc tăng cường quản lý thuế, quản lý về hóa đơn, thanh tra, kiểm tra đối với các DN có rủi ro cao về thuế, chống gian lận hoàn GTGT, trốn thuế, nhiều thủ đoạn gian lận hoàn thuế GTGT đã được cơ quan thuế phát hiện và xử lý.
Tổng cục Thuế cũng chỉ rõ các mánh khóe gian lận hoàn thuế GTGT hiện nay. Điển hình như hiện tượng: DN thay đổi người đại diện trước pháp luật từ 2 lần trở lên trong vòng 12 tháng hoặc thay đổi người đại diện trước pháp luật đồng thời chuyển địa điểm kinh doanh; DN có số lần thay đổi trạng thái hoạt động hoặc số lần thay đổi kinh doanh từ 2 lần trong năm.
Ngoài ra, còn có một số chiêu trò như: DN mới thành lập có địa điểm kinh doanh không cố định (chuyển địa điểm kinh doanh nhiều lần trong 1-2 năm hoạt động); DN chuyển địa điểm hoạt động kinh doanh sau khi đã có Thông báo không hoạt động tại địa chỉ đã đăng ký; DN thành lập do các cá nhân có quan hệ gia đình cùng tham gia góp vốn như vợ, chồng, anh, chị em ruột....
Thậm chí có DN thành lập mới do người đứng tên giám đốc, đại diện theo pháp luật có Công ty do cơ quan thuế đã có thông báo bỏ địa chỉ kinh doanh (còn nợ thuế), tạm ngừng hoạt động kinh doanh có thời hạn; có DN thành lập nhiều năm không phát sinh doanh thu, sau đó bán lại, chuyển nhượng cho người khác...
Việc quyết liệt vào cuộc của cơ quan quản lý, trong đó có cơ quan thuế đã góp phần ngăn chặn và khắc phục có hiệu quả đối với các hành vi gian lận trong hoàn thuế GTGT, trốn thuế, nâng cao ý thức chấp hành pháp luật thuế, đồng thời góp phần tạo môi trường kinh doanh lành mạnh, bình đẳng.
Đồng bộ các giải pháp chống gian lận hoàn thuế GTGT
Trong thời gian tới, Tổng cục Thuế đề nghị cơ quan Thuế các cấp căn cứ vào các quy định hiện hành, tiếp tục thực hiện các giải pháp theo chỉ đạo nhằm chống gian lận hoàn thuế GTGT.
Theo đó, cơ quan thuế các cấp tổ chức triển khai, phổ biến, tổ chức thực hiện, tổng kết, đánh giá và trao đổi kinh nghiệm về các dấu hiệu, hành vi vi phạm trong việc quản lý hóa đơn: Phát hành, sử dụng, mua bán hóa đơn không hợp pháp. Đồng thời, tổ chức rà soát, đánh giá phân loại các DN có dấu hiệu rủi ro về hóa đơn thông qua các dấu hiệu nghi vấn.
Trường hợp có rủi ro cao về thuế thì cơ quan thuế yêu cầu giải trình làm rõ. Khi chứng minh được cơ sở nghi vấn rủi ro thì đưa vào kiểm tra giám sát trọng điểm, còn qua giải trình không đủ cơ sở chứng minh rủi ro thì tổ chức thanh tra, kiểm tra thuế kết hợp với kiểm tra hóa đơn ngay.
Trong công tác thanh tra, kiểm tra, Tổng cục Thuế yêu cầu cơ quan quản lý thuế các cấp cần thực hiện những công việc như: Xác minh chứng từ, hóa đơn nguồn gốc của hàng hóa mua vào đến khâu cuối cùng (khi có dấu hiệu xuất hóa đơn lòng vòng); Kiểm tra thực tế kho hàng, thông tin về giao nhận hàng hóa từng lần xuất hàng;
Đồng thời, tiến hành kiểm tra, xác minh hàng hóa mua vào trong trường hợp người nộp thuế có đầu vào mua từ các DN hoạt động tại các địa phương không có nguồn nguyên liệu, hàng hóa đó; So sánh sự phù hợp giữa hàng hóa, dịch vụ của hóa đơn mua vào và của hóa đơn bán ra tương ứng. Thường xuyên đối chiếu chứng từ thanh toán tiền mua bán hàng hóa hạch toán tại DN với chứng từ thực tế phát sinh tại ngân hàng mà người nộp thuế giao dịch để phát hiện việc chuyển tiền lòng vòng, giao dịch đáng ngờ qua ngân hàng, tiến hành xác minh giao dịch qua ngân hàng (sao kê ngân hàng) và phối hợp với chính quyền địa phương xác minh ngay những vấn đề còn tồn tại của DN.
Đối với những hóa đơn phục vụ cho việc khấu trừ, hoàn thuế GTGT, qua thanh tra, kiểm tra nếu phát hiện người nộp thuế có sử dụng đầu vào trực tiếp của DN có dấu hiệu mua bán hóa đơn không hợp pháp nhưng chưa có kết luận chính thức của cơ quan thuế hoặc cơ quan chức năng thì: Cơ quan thuế thông báo bằng văn bản cho DN biết để kê khai điều chỉnh thuế GTGT, điều chỉnh hồ sơ hoàn thuế...
Cơ quan thuế các cấp khi nhận được yêu cầu xác minh về hóa đơn, nguồn gốc hàng hóa, vận chuyển,... thì phải phối hợp xác minh và trả kết quả xác minh chậm nhất là 10 ngày làm việc kể từ ngày nhận được phiếu yêu cầu xác minh, trường hợp phức tạp thì thời gian trả kết quả không quá 30 ngày làm việc. Đối với đơn vị xác minh và các đơn vị có liên quan đến đơn vị được yêu cầu xác minh, các Cục Thuế rà soát và xem xét như một thông tin cảnh báo về DN có dấu hiệu rủi ro thuộc địa bàn quản lý thuế của mình để xây dựng kế hoạch kiểm tra giám sát trọng điểm.
Tổng cục Thuế cũng yêu cầu các cục thuế các cấp tăng cường trao đổi các kỹ năng qua thực tế đánh giá DN có dấu hiệu rủi ro về hóa đơn, mua bán hóa đơn trong từng cơ quan Thuế và cơ quan Thuế các cấp. Đồng thời tuyên truyền việc nhận diện hành vi mua bán, sử dụng hóa đơn không hợp pháp và chế tài xử lý đối với từng hành vi để người nộp thuế biết và tránh tham gia vào các giao dịch mua bán hóa đơn... Cùng với đó, cần phối hợp với các đơn vị truyền thông công khai thông tin DN có hành vi mua, bán hóa đơn để nêu gương, góp phần “cảnh báo” các đối tượng đã và đang có ý định vi phạm pháp luật về mua, bán hóa đơn.
Trong công tác phối hợp, Tổng cục Thuế yêu cầu cơ quan thuế các cấp phối hợp chặt chẽ với cơ quan liên quan như: công an, ngân hàng nhằm xác minh nguồn gốc hàng hóa, kiểm tra xác minh người mua, người bán từ khâu đầu đến khâu cuối cũng như xác minh việc thanh toán qua ngân hàng, giao dịch đáng ngờ... Đặc biệt, tăng cường phối hợp với cơ quan Hải quan để kịp thời trao đổi và cung cấp thông tin theo Quyết định số 2413/QĐ-BTC ngày 23/11/2017 của Bộ trưởng Bộ Tài chính về việc ban hành Quy chế trao đổi thông tin giữa cơ quan Hải quan và cơ quan Thuế liên quan đến việc xác minh nguồn gốc hàng hóa, tờ khai nhập khẩu, tờ khai xuất khẩu, kiểm tra đột xuất các lô hàng xuất khẩu của các DN hoàn thuế...
>> Tổng cục Thuế cũng yêu cầu cục thuế các cấp tăng cường tập huấn, bồi dưỡng, nâng cao nghiệp vụ đối với đội ngũ cán bộ, công chức làm công tác thanh tra, kiểm tra để bảo đảm đủ năng lực kiểm tra, phát hiện và xử lý đối với DN có dấu hiệu mua, bán, sử dụng hóa đơn bất hợp pháp. Tăng cường công tác kiểm tra, giám sát công chức, viên chức trong thực thi công vụ, nhất là công chức thường xuyên tiếp xúc với người nộp thuế, công chức làm công tác thanh tra, kiểm tra.
Kiên quyết xử lý nghiêm minh các công chức sai phạm, kiên quyết đưa ra khỏi hệ thống những công chức, viên chức yếu kém về năng lực, trình độ, thiếu ý thức, trách nhiệm, buông lỏng quản lý, vi phạm 10 Điều kỷ luật đối với công chức, viên chức ngành Thuế theo quy định tại Quyết định số 1036/QĐ-TCT ngày 11/6/2013 của Tổng cục trưởng Tổng cục Thuế.
Việt Dũng
Nguồn Tạp chí Tài chính