Bộ Xây dựng đang xin ý kiến các bộ, ngành về dự thảo Nghị quyết về nguồn vốn ưu đãi cho phát triển nhà ở xã hội quy mô khoảng 100.000 tỷ đồng từ phát hành trái phiếu Chính phủ.
Nguồn vốn vay ưu đãi 100.000 tỷ đồng sẽ lấy từ đâu?
Theo Bộ Xây dựng, mục tiêu của nghị quyết nhằm đảm bảo nguồn vốn thực hiện Đề án đầu tư xây dựng ít nhất 1 triệu căn nhà ở xã hội cho người thu nhập thấp, công nhân khu công nghiệp giai đoạn 2021 - 2030.
Để thực hiện Đề án xây dựng "1 triệu căn nhà ở xã hội" cần nguồn vốn 500.000 tỷ đồng. Vì vậy, Bộ Xây dựng đang dự thảo nghị quyết về nguồn vốn tín dụng ưu đãi 100.000 tỷ đồng để Ngân hàng Chính sách xã hội cho vay mua, thuê mua, xây dựng, cải tạo, sửa chữa nhà ở xã hội.
Lãi vay của gói tín dụng ưu đãi 100.000 tỷ đồng cho vay, mua nhà ở xã hội bằng lãi vay đối với hộ nghèo do Thủ tướng quyết định trong từng thời kỳ.
Thời gian giải ngân gói tín dụng ưu đãi 100.000 tỷ đồng cho đến khi giải ngân hết gói tín dụng này, nhưng không vượt quá ngày 31/12/2030.
Việc phân bổ giải ngân gói tín dụng ưu đãi cho phát triển nhà ở xã hội dự kiến được thực hiện như sau: Giai đoạn 2025-2029 mỗi năm giải ngân khoảng 16.500 tỷ đồng; riêng năm 2030 khoảng 17.500 tỷ đồng.
Chính phủ đề xuất triển khai gói ưu đãi 100.000 tỷ đồng cho vay nhà xã hội từ nguồn vốn trái phiếu, áp dụng trong 5 năm. Ảnh BTC
Để thực hiện gói tín dụng ưu đãi 100.000 tỷ đồng, Bộ Xây dựng đề xuất Chính phủ giao Bộ Tài chính rà soát, đánh giá kỹ lưỡng, cụ thể khả năng phát hành trái phiếu Chính phủ để có vốn cấp cho Ngân hàng Chính sách xã hội cho vay mua, thuê mua, xây dựng, cải tạo, sửa chữa nhà ở.
Bộ Kế hoạch và Đầu tư phối hợp với Bộ Tài chính, các bộ, ngành liên quan phân bổ nguồn vốn trái phiếu Chính phủ cho phát triển nhà ở xã hội. Trong quá trình thẩm định chủ trương đầu tư các dự án hạ tầng khu công nghiệp, phải thẩm định việc dành quỹ đất phát triển nhà ở công nhân theo quy định Luật Nhà ở.
Đối với Ngân hàng Nhà nước, Bộ Xây dựng đề xuất Chính phủ giao cơ quan này phối hợp với Ngân hàng Chính sách xã hội rà soát, tháo gỡ khó khăn vướng mắc để triển khai hiệu quả chương trình cho vay hỗ trợ nhà ở xã hội.
Ngân hàng Chính sách xã hội xây dựng đề án phát hành trái phiếu được Chính phủ bảo lãnh, gửi hồ sơ đề nghị cấp bảo lãnh cho Bộ Tài chính để trình Thủ tướng phê duyệt, cấp bảo lãnh Chính phủ cho Ngân hàng Chính sách xã hội tổ chức phát hành trái phiếu Chính phủ, quản lý nguồn vốn theo quy định.
Bộ Tài chính được giao nghiên cứu nguồn lực cho gói này từ phát hành trái phiếu Chính phủ. Ngân hàng Chính sách xã hội phải xây dựng đề án phát hành trái phiếu được Chính phủ bảo lãnh, trình cấp có thẩm quyền phê duyệt. Cơ quan này cũng cần ưu tiên phân bổ gói 100.000 tỷ ổn định và báo cáo kết quả hàng quý.
Tiêu chí, điều kiện vay của gói áp dụng theo Nghị định 100/2024. Theo đó, người dân được vay tối đa 80% giá trị hợp đồng mua, thuê mua nhà ở xã hội. Trường hợp xây mới, sửa chữa nhà ở, mức vay tối đa là 70% và không quá 1 tỷ đồng. Lãi suất bằng mức cho vay với hộ nghèo được Thủ tướng quy định, chẳng hạn hiện mức này là 6,6% một năm. Thời hạn vay tối đa 25 năm.
Các địa phương phải có các cơ chế, giải pháp cụ thể, rút ngắn thủ tục hành chính về lập, phê duyệt dự án, giao đất, cho thuê đất, giải phóng mặt bằng, thủ tục đầu tư xây dựng… để hỗ trợ, khuyến khích các doanh nghiệp triển khai đầu tư xây dựng dự án, tạo nguồn cung cho thị trường và tận dụng được nguồn vốn ưu đãi phát triển nhà ở xã hội.
Gói tín dụng cho vay nhà ở xã hội trước đó đang giải ngân ra sao?
Trước để xuất nguồn vốn vay ưu đãi 100.000 tỷ đồng, hiện, nhà ở xã hội đang sử dụng nguồn vốn là gói 120.000 tỷ đồng do các ngân hàng thương mại tự cân đối vốn và vốn do Ngân hàng Chính sách triển khai theo Nghị định 100 về nhà ở xã hội từ ngân sách.
Thực tế, việc giải ngân gói tín dụng 120.000 tỷ đồng cho nhà ở xã hội vừa qua chưa hiệu quả. Theo công bố thông tin về nhà ở và thị trường bất động sản quý III/2024 của Bộ Xây dựng, về triển khai thực hiện gói tín dụng 120.000 tỷ đồng cho vay nhà ở xã hội, tính tới thời điểm công bố, ngoài 4 ngân hàng thương mại cổ phần Nhà nước thì có thêm 4 Ngân hàng Tiên Phong (TPbank), VPBank, MBBank và Techcombank đã có văn bản đăng ký tham gia chương trình với số tiền đăng ký của mỗi ngân hàng là 5.000 tỷ đồng.
Tiếp theo đó, HDBank cũng là ngân hàng góp mặt tham gia gói tín dụng 120.000 tỷ đồng cho vay nhà ở xã hội, nâng tổng số ngân hàng tham gia lên 9 ngân hàng. Qua tổng hợp, đến cuối quý III/2024 mới có 34/63 UBND tỉnh có văn bản, công bố 83 dự án đủ điều kiện vay vốn ưu đãi trên cổng thông tin điện tử.
Kết quả giải ngân gói tín dụng 120.000 tỷ đồng cho vay nhà ở xã hội đến cuối quý III/2024 có tổng dư nợ là 1.783 tỷ đồng. Trong đó: khách hàng doanh nghiệp đủ điều kiện vay, đã có 15 dự án ký hợp đồng tín dụng với tổng mức cam kết cấp tín dụng là 4.200 tỷ đồng, dư nợ là 1.633 tỷ đồng.
68 dự án còn lại chưa ký hợp đồng tín dụng cho vay theo chương trình 120.000 tỷ đồng, trong đó, 57 dự án chủ đầu tư không có nhu cầu vay vốn và 6 dự án đang được các ngân hàng thương mại thẩm định, 5 dự án không đáp ứng điều kiện cho vay. Đối với người mua nhà, tính tới kết thúc quý III/2024, nguồn vốn 120.000 tỷ đã giải ngân khoảng 150 tỷ đồng cho người mua nhà tại 12 dự án.
Đông Bắc /Doanh Nhân Việt Nam