Việt Nam nổi tiếng với văn hóa cà phê đặc biệt, nơi nhâm nhi ly cà phê không chỉ đơn thuần là thức uống mà còn là cách để kết nối, giao lưu và tận hưởng cuộc sống. Theo báo cáo thị trường F&B năm 2023, Việt Nam sở hữu hơn 338.600 nhà hàng/quán cà phê, tăng 18.000 quán so với năm 2019.
Sự bùng nổ của các thương hiệu cà phê
Thị trường cà phê Việt Nam thu hút sự tham gia của nhiều thương hiệu trong và ngoài nước, tạo nên bức tranh đa dạng và sôi động. Bên cạnh những gã khổng lồ quốc tế như Starbucks, Café Amazon, Wayne's Coffee, các thương hiệu Việt như Trung Nguyên E-Coffee, Highlands Coffee, The Coffee House, Cộng Cà Phê, Ông Bầu, Guta, Napoli, Milano, Viva Star Coffee, K-Coffee cũng đang khẳng định vị thế của mình.
Sự chú ý của giới truyền thông quốc tế, điển hình là bài viết của The New York Times về cà phê Việt Nam, cho thấy sức hút ngày càng tăng của cà phê Việt trên bản đồ cà phê thế giới. Nhiều thương hiệu Việt đã vươn ra thị trường quốc tế như Highlands Coffee (Philippines), Cộng Cà Phê (Hàn Quốc), Trung Nguyên E-Coffee (Lào, Trung Quốc, Mỹ), King Coffee và Phúc Long (Mỹ).
Theo báo cáo của Hiệp hội Cà phê - Ca cao Việt Nam (VICOFA), thị trường cà phê nội địa Việt Nam đang chứng kiến tốc độ tăng trưởng ấn tượng. Trong giai đoạn 2015-2020, tốc độ tăng trưởng bình quân đạt 3,94%/năm. Dự báo giai đoạn 2025-2030, tốc độ tăng trưởng sẽ tiếp tục tăng lên 6,6%/năm.
Mặc dù tốc độ tăng trưởng cao, nhưng mức tiêu thụ cà phê nội địa Việt Nam vẫn còn thấp so với nhiều quốc gia khác. Theo VICOFA, mức tiêu thụ cà phê nội địa năm 2022 đạt khoảng 2,2 kg/người/năm. Con số này thấp hơn nhiều so với các quốc gia như Đức (5,8 kg/người/năm), Phần Lan (8,3 kg/người/năm) hay Thụy Điển (8,2 kg/người/năm).
Điều này cho thấy tiềm năng phát triển to lớn của thị trường cà phê nội địa Việt Nam. Khi thu nhập và mức sống của người dân tiếp tục tăng, nhu cầu tiêu thụ cà phê cũng sẽ tăng lên.
Đánh thức tiềm năng bằng chiến lược sáng tạo
Để khai thác tiềm năng to lớn và tạo dựng dấu ấn riêng trên thị trường cà phê đầy sôi động, các doanh nghiệp Việt cần tập trung vào những chiến lược sau:
1.Tập trung vào phân khúc khách hàng tiềm năng, ví dụ như:
- Khách du lịch: Đây là phân khúc khách hàng tiềm năng với nhu cầu trải nghiệm văn hóa và ẩm thực địa phương độc đáo. Các doanh nghiệp có thể phát triển mô hình cà phê kết hợp với các nét văn hóa đặc trưng của Việt Nam như cà phê nhạc Mozart, cà phê múa rối nước, cà phê trưng bày tranh nghệ thuật,…
- Giới trẻ: Giới trẻ là nhóm khách hàng năng động, thích sáng tạo và luôn cập nhật xu hướng mới. Các doanh nghiệp cần chú trọng vào việc xây dựng thương hiệu trẻ trung, hiện đại, đồng thời cung cấp các sản phẩm cà phê đa dạng, phù hợp với khẩu vị của giới trẻ.
- Nhân viên văn phòng: Nhu cầu uống cà phê của giới văn phòng ngày càng tăng cao. Các doanh nghiệp có thể phát triển mô hình cà phê tiện lợi, phù hợp với nhu cầu nhanh chóng và giá cả hợp lý của nhóm khách hàng này.
2. Nắm bắt xu hướng tiêu dùng và đổi mới
Xu hướng cà phê pha chế: Cà phê pha chế với các hương vị mới lạ như cà phê sữa, cà phê trái cây, cà phê đá xay,… đang ngày càng được ưa chuộng. Các doanh nghiệp cần nghiên cứu và phát triển các công thức pha chế độc đáo để đáp ứng nhu cầu đa dạng của khách hàng.
Xu hướng cà phê sạch và organic: Nhu cầu sử dụng cà phê sạch, an toàn cho sức khỏe ngày càng tăng cao. Các doanh nghiệp cần chú trọng vào việc sản xuất cà phê theo quy trình VietGAP, GlobalGAP,… để đảm bảo chất lượng sản phẩm.
Xu hướng cà phê tiện lợi: Cà phê đóng chai, cà phê hòa tan,… ngày càng được ưa chuộng bởi sự tiện lợi và dễ sử dụng. Các doanh nghiệp cần phát triển các sản phẩm cà phê tiện lợi với chất lượng cao để đáp ứng nhu cầu của thị trường.
3. Xây dựng mối quan hệ tốt đẹp với các đối tác
- Hợp tác với người trồng cà phê: Hỗ trợ người trồng cà phê trong việc áp dụng kỹ thuật canh tác tiên tiến, nâng cao chất lượng cà phê, đồng thời đảm bảo giá cả hợp lý cho người trồng.
- Hợp tác với nhà phân phối: Mở rộng mạng lưới phân phối, đưa sản phẩm cà phê đến với nhiều khách hàng hơn.
- Hợp tác với các đơn vị nghiên cứu khoa học: Nghiên cứu phát triển các giống cà phê mới, nâng cao chất lượng cà phê Việt Nam.
4. Nhận thức tầm quan trọng của việc bảo hộ thương hiệu
- Đăng ký bảo hộ thương hiệu cho sản phẩm cà phê của mình để tránh bị giả mạo, cạnh tranh không lành mạnh.
- Xây dựng thương hiệu mạnh với giá trị riêng biệt, tạo dựng niềm tin cho khách hàng.
5. Nâng cao chất lượng cà phê
- Đầu tư vào công nghệ sản xuất hiện đại để đảm bảo chất lượng cà phê.
- Kiểm soát chất lượng cà phê chặt chẽ từ khâu nguyên liệu đến thành phẩm.
- Tham gia các hội chợ, triển lãm cà phê quốc tế để quảng bá sản phẩm cà phê Việt Nam đến với bạn bè quốc tế.
Cơn sốt cà phê Việt Nam đang lan tỏa mạnh mẽ, mở ra cơ hội phát triển to lớn cho ngành F&B. Với chiến lược sáng tạo, đổi mới và chú trọng chất lượng, cà phê Việt Nam hứa hẹn sẽ vươn xa hơn nữa trên bản đồ cà phê thế giới, khẳng định vị thế và mang đến những trải nghiệm độc đáo cho người thưởng thức.
Bảo Anh /Kinh tế và Đồ uống