Ngành sầu riêng Việt Nam đang trên đà phát triển mạnh mẽ với kim ngạch xuất khẩu năm 2023 đạt mức kỷ lục 2,3 tỷ USD. Dự báo cho năm 2024, con số này có thể vượt ngưỡng 3 tỷ USD, tuy nhiên mục tiêu 3,5 tỷ USD sẽ khó đạt được nếu chưa xuất khẩu được sầu riêng đông lạnh.
Năm 2023 đánh dấu kỷ lục xuất khẩu rau quả của Việt Nam, trong đó sầu riêng đóng góp 2,3 tỷ USD. Với đà tăng trưởng 40% trong nửa đầu năm 2024, kim ngạch xuất khẩu sầu riêng được dự đoán vượt 3 tỷ USD. Tuy nhiên, mục tiêu 3,5 tỷ USD sẽ khó đạt được nếu không đa dạng hóa sản phẩm, đặc biệt là xuất khẩu sầu riêng đông lạnh sang Trung Quốc.
Thị trường sầu riêng ngày càng cạnh tranh khốc liệt. Việc duy trì vị thế dẫn đầu đòi hỏi Việt Nam không chỉ tập trung vào sản lượng mà còn chú trọng chất lượng, đáp ứng tiêu chuẩn quốc tế. Xuất khẩu sầu riêng đông lạnh sẽ mở ra cơ hội mới, giảm thiểu rủi ro phụ thuộc vào thị trường tươi và nâng cao giá trị gia tăng.
Chất lượng là yếu tố then chốt để xây dựng thương hiệu sầu riêng Việt Nam. Vấn đề đáng lo ngại hiện nay là nhiều nhà vườn chạy theo số lượng, thu hoạch sầu riêng non để tăng sản lượng, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng và uy tín của ngành hàng. Cơ quan chức năng cần tăng cường kiểm soát, xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm, đồng thời nâng cao nhận thức của người dân về tầm quan trọng của việc bảo vệ thương hiệu sầu riêng Việt Nam.
Một thách thức khác là việc cấp mã số vùng trồng vẫn còn hạn chế, chưa tương xứng với tiềm năng của ngành. Điều này gây khó khăn cho việc quản lý chất lượng và truy xuất nguồn gốc, tiềm ẩn nhiều rủi ro cho xuất khẩu. Cần đẩy nhanh tiến độ cấp mã số, đồng thời tăng cường hợp tác với phía Trung Quốc để mở rộng danh sách vùng trồng được phép xuất khẩu. Hiện nay, diện tích trồng sầu riêng được cấp mã số chỉ chiếm 25.000 ha trên tổng số 150.000 ha, cho thấy tiềm năng mở rộng và nâng cao chất lượng sản phẩm còn rất lớn.
.png)
Đa dạng hóa sản phẩm là hướng đi quan trọng để nâng cao giá trị xuất khẩu. Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn đang tích cực đàm phán với Trung Quốc về vấn đề này, hy vọng sẽ đạt được thỏa thuận trong năm 2024. Việc đàm phán xuất khẩu sầu riêng đông lạnh sang Trung Quốc được kỳ vọng mở ra cơ hội mới cho ngành sầu riêng Việt Nam. Tuy nhiên, cần chuẩn bị kỹ lưỡng về công nghệ bảo quản, đảm bảo chất lượng sản phẩm sau chế biến. Doanh nghiệp và người dân cần tuân thủ nghiêm ngặt các quy định về vệ sinh an toàn thực phẩm, dư lượng thuốc bảo vệ thực vật, mã số vùng trồng, cơ sở đóng gói... Nhật ký và hồ sơ sản xuất cũng cần được lưu trữ đầy đủ để đáp ứng yêu cầu truy xuất nguồn gốc của thị trường Trung Quốc.
Sự hợp tác giữa các bên liên quan, từ cơ quan quản lý, doanh nghiệp đến người nông dân, là rất quan trọng. Đầu tư vào công nghệ bảo quản, chế biến cũng cần được đẩy mạnh để nâng cao chất lượng và giá trị sản phẩm sầu riêng Việt Nam. Với những nỗ lực không ngừng, Việt Nam hoàn toàn có thể đạt mục tiêu xuất khẩu sầu riêng 3,5 tỷ USD, khẳng định vị thế trên thị trường quốc tế.
Bảo Anh /Kinh tế và Đồ uống