5 kỹ năng lái xe quan trọng bị trường bỏ qua: kiểm soát cảm xúc, xử lý sự cố, bảo dưỡng, hiểu công nghệ và bảo hiểm.
Ngày nay, việc sở hữu bằng lái xe không còn là ưu tiên hàng đầu của giới trẻ, nhưng khả năng tự do di chuyển bằng ô tô mở ra một thế giới hoàn toàn mới.
.png)
Hình ảnh minh hoạ một người phụ nữ đang học lái xe hơi. Ảnh: Akali Driving School
Dù các trung tâm đào tạo lái xe cung cấp nhiều kiến thức cơ bản, vẫn có những kỹ năng thiết thực mà người lái cần nắm vững nhưng hiếm khi được giảng dạy. Dưới đây là 5 kỹ năng quan trọng mà người lái xe nên học để trở thành tài xế an toàn và chủ động hơn.
Kiểm soát cảm xúc và ứng xử văn minh trên đường
Giao thông thực tế luôn phức tạp và dễ gây căng thẳng, khiến nhiều người rơi vào trạng thái nóng giận hoặc hành vi thiếu kiềm chế. Theo thống kê của AAA, có tới 96% tài xế từng tham gia hành vi lái xe hung hăng hoặc bộc lộ sự tức giận ít nhất một lần trong năm.
Việc giữ bình tĩnh, kiểm soát cảm xúc và ứng xử lịch sự là yếu tố quan trọng để tránh xung đột và đảm bảo an toàn.
Ngoài ra, khả năng quan sát và dự đoán hành vi của người tham gia giao thông khác (từ xe chuyển làn thiếu tín hiệu, người đi bộ thiếu chú ý đến xe đạp bất ngờ xuất hiện) có thể giúp ngăn ngừa tai nạn.
Hình thành thói quen lái xe văn minh ngay từ đầu sẽ dễ duy trì hơn so với việc sửa sai sau này.
Xử lý sự cố xe hỏng một cách an toàn
Hầu hết các khóa học lái xe chỉ dừng lại ở việc hướng dẫn bật đèn cảnh báo và gọi cứu hộ khi xe gặp sự cố. Tuy nhiên, thực tế đòi hỏi nhiều hơn thế.
Người lái cần biết phân biệt nguyên nhân xe không khởi động, chẳng hạn giữa bình ắc quy hết điện và hỏng máy phát điện, để có thể xử lý nhanh bằng cách kích điện thay vì tốn chi phí kéo xe. Việc đánh giá tình huống như xe chết máy giữa bãi đỗ hay trên cao tốc đông phương tiện cũng rất quan trọng.
Trong trường hợp khẩn cấp, tài xế phải biết cách đặt xe ở vị trí an toàn, sử dụng đèn cảnh báo, đặt biển báo hoặc tam giác phản quang ở khoảng cách phù hợp để cảnh báo các xe khác, giảm nguy cơ tai nạn.
Bảo dưỡng xe cơ bản
Ô tô cần được chăm sóc định kỳ, nếu bỏ qua có thể dẫn đến hỏng hóc nghiêm trọng và chi phí sửa chữa lớn. Nhiều người mới lái xe không biết cách kiểm tra áp suất lốp, mức dầu động cơ hay nước làm mát - những thao tác đơn giản nhưng giúp xe vận hành ổn định.
Việc sử dụng thiết bị đọc lỗi OBD-II, thay cần gạt mưa hoặc bóng đèn pha cũng là kỹ năng nên có. Những kiến thức này không chỉ tiết kiệm thời gian và tiền bạc mà còn giúp người lái chủ động xử lý sự cố nhỏ, tránh bị động trong tình huống khẩn cấp.
Quan trọng hơn, người lái cần hiểu tiếng “cảnh báo” của xe, phân biệt đâu là dấu hiệu hỏng hóc nghiêm trọng và đâu chỉ là vấn đề nhỏ có thể chờ đến kỳ bảo dưỡng.
Hiểu rõ cách vận hành xe và công nghệ hỗ trợ
Các khái niệm như phân bổ trọng lượng khi phanh gấp hay xử lý xe trên mặt đường trơn thường chỉ xuất hiện trong môi trường đua xe, nhưng thực tế chúng rất hữu ích cho người lái.
Hiểu cách xe phản ứng trên băng tuyết, đường ngập nước, lá cây trơn hoặc mặt đường nhờn dầu sẽ giúp tài xế chủ động hơn trong điều kiện thời tiết xấu. Ngoài ra, hiện tượng “trượt nước” (hydroplaning) và cách xử lý khi gặp phải là kiến thức bắt buộc để tránh tai nạn.
Người lái cũng cần làm quen với các công nghệ an toàn như ABS, ESC, kiểm soát hành trình thích ứng, hỗ trợ giữ làn và hệ thống cảnh báo va chạm. Nhiều người chỉ tìm hiểu sau khi đã có bằng lái, dẫn đến phản ứng chậm khi gặp tình huống khẩn cấp.
Hiểu về bảo hiểm và thủ tục pháp lý
Để tham gia giao thông hợp pháp và an toàn, bảo hiểm xe là yếu tố không thể thiếu. Tuy nhiên, phần lớn người lái chưa hiểu rõ quyền lợi và trách nhiệm của mình.
Việc nắm được quy trình xử lý khi xảy ra va chạm, cách ghi nhận hiện trường, khai báo với công ty bảo hiểm và những điều nên hoặc không nên nói để tránh rủi ro pháp lý là rất quan trọng.
Bên cạnh đó, người dùng cần phân biệt các loại hình bảo hiểm, tránh lựa chọn gói rẻ nhưng quyền lợi hạn chế. Hiểu rõ hợp đồng bảo hiểm sẽ giúp người lái tránh thiệt hại tài chính và đảm bảo quyền lợi khi sự cố xảy ra.
Hải Hà (SlashGear)
Nhà báo và Công luận