Renault 16 từng gây chấn động khi đoạt danh hiệu ''Xe của năm 1966''. Hơn nửa thế kỷ sau, chỉ 14 chiếc GL còn lăn bánh tại Anh.
Những tranh cãi về mẫu hatchback đầu tiên trên thế giới thường nhàm chán chẳng kém gì những câu chuyện đùa cũ kỹ về Lada hay Skoda. Renault 16 thậm chí không phải là mẫu xe 5 cửa đầu tiên của hãng xe Pháp, nhưng cách đây 60 năm, nó đã cách mạng hóa một phân khúc thị trường và được vinh danh là "Xe của năm 1966".
Chiếc Renault 1969. Ảnh: The Telegraph
Ngày nay, chiếc Renault 16 GL đời 1969 của David O’Leary là một trong 14 chiếc hiếm hoi còn lăn bánh trên đường phố Anh.
Biểu tượng đổi mới của Renault
Dự án 115 của Renault được khởi động từ năm 1961 với mục tiêu tạo ra một mẫu xe dẫn động cầu trước và sử dụng thiết kế 5 cửa, tiếp nối thành công của Renault 4.
Dù vậy, một số đại lý lo ngại rằng mẫu xe mới sẽ không hấp dẫn khách hàng truyền thống tại Pháp, những người vốn ưa chuộng các mẫu xe dẫn động cầu sau như Peugeot 404. Tuy nhiên, khi đó, Tổng giám đốc Renault, ông Pierre Dreyfus hoàn toàn tin tưởng vào tầm nhìn của mình: "R16 sẽ thành công nhờ thiết kế khác biệt và độc đáo".
Ngay từ đầu, Renault 16 đã mang trong mình nhiều điểm mới lạ. Đây là mẫu xe đầu tiên tại châu Âu sử dụng động cơ 1.470cc với khối xi-lanh bằng nhôm đúc. Ngày 21/1/1965, một tờ báo tại Anh đã lần đầu đưa tin về mẫu xe này trước khi Renault chính thức giới thiệu tại triển lãm Geneva vào tháng 3 cùng năm.
Động cơ chiếc xe Renault 16. Ảnh: The Telegraph
Dần dà, người tiêu dùng Pháp bắt đầu chấp nhận thiết kế táo bạo của Renault 16, đặc biệt là những gia đình trẻ mong muốn một chiếc xe thực dụng nhưng phong cách.
Thậm chí, các cơ quan chính phủ cũng ưa chuộng mẫu xe này, và nó trở thành phương tiện phổ biến của giới quân đội nhờ khoang cabin đủ rộng để các sĩ quan đội mũ kepi.
Renault tuyên bố rằng R16 được thiết kế cho khách hàng toàn cầu, đặc biệt là những thị trường đang phát triển với tiêu chuẩn sống ngày càng cao.
Đến tháng 12/1965, Renault tại Anh quảng bá mẫu xe này bằng những câu slogan đầy mạnh mẽ như: "Renault 16 là dòng xe mới dành cho những người đàn ông hiện đại" hay "Hãy so sánh Renault 16 với các mẫu xe 1.5L khác, bạn sẽ thấy chúng trở nên lỗi thời ngay lập tức".
Tạp chí Autocar khi đó nhận xét: "Đây không phải là mẫu xe đẹp, nhưng thiết kế táo bạo của nó lại có sức hút riêng".
Mẫu xe tiên phong tại Anh
Khi Renault GB nhập khẩu Renault 16 vào Anh, hai phiên bản TL và GL được bán với giá lần lượt là 888 bảng và 948 bảng. Phiên bản GL cao cấp hơn với ghế trước tách rời và bật lửa trên bảng điều khiển.
Một trong những điểm nhấn của Renault 16 chính là hộp số bốn cấp đồng bộ hoàn toàn, gắn trên cột lái, được đánh giá là mượt mà bậc nhất thời bấy giờ. Hệ thống treo sau thanh xoắn đặt ngang giúp tạo ra trục cơ sở bất đối xứng, mang lại trải nghiệm lái êm ái hơn.
Dù có giá nhỉnh hơn so với Singer Vogue (896 bảng) hay Vauxhall Victor De Luxe (775 bảng), Renault 16 vẫn chinh phục khách hàng nhờ thiết kế khác biệt và công nghệ tiên tiến. Tạp chí Motor Sport nhận định mẫu xe này "đầy cá tính, không chỉ ở các chi tiết độc đáo mà còn ở cảm giác lái nhẹ nhàng và linh hoạt".
Đến năm 1970, một nửa số Renault 16 sản xuất ra đã được xuất khẩu. Chiếc R16 cuối cùng rời khỏi dây chuyền tại nhà máy Sandouville (gần Le Havre) vào tháng 1/1980, đánh dấu tổng sản lượng 1.845.959 xe.
Chiếc Renault 16 GL hiếm hoi của O’Leary
Chiếc Renault 16 GL của David O’Leary vẫn giữ nguyên những nét đặc trưng của dòng xe này, từ hệ thống điều chỉnh đèn pha đến bảng điều khiển được bố trí một cách … đầy ngẫu hứng. Không gian nội thất cực kỳ linh hoạt với bảy cách sắp xếp ghế khác nhau.
Người dùng có thể tăng diện tích khoang hành lý bằng cách gập hàng ghế sau ra phía trước và treo tựa lưng lên tay nắm trần xe. O’Leary chia sẻ: "Thậm chí, nhiều người sở hữu Renault 16 cũng không biết mẫu xe này đa dụng đến mức nào".
Chiếc xe này được chủ nhân đầu tiên truyền lại cho cháu trai, nhưng sau khi động cơ gặp vấn đề vào khoảng năm 1980, nó bị bỏ xó trong một nhà kho. Nhiều thập kỷ sau, khi gia đình dọn nhà, O’Leary mua lại chiếc Renault và dành nhiều năm để phục hồi nó về trạng thái nguyên bản như trong showroom.
Điều khiến O’Leary đặc biệt yêu thích ở Renault 16 chính là cảm giác lái thoải mái và hộp số gắn trên cột lái: "Đó là một trong những lý do chính khiến tôi mua chiếc xe này".
Ngày ra mắt, Renault 16 được quảng bá là "hơn cả một chiếc wagon, hơn cả một chiếc sedan - đây là một dòng xe hoàn toàn mới". Dù vậy, tại một triển lãm xe cổ gần đây, O’Leary vẫn không khỏi ngạc nhiên khi có người hỏi: "Đây có phải là một chiếc Alfa Romeo không?".
An Nhiên (The Telegraph)
Nhà báo và Công luận