EU là 1 trong những thị trường tiêu thụ nhiều nhất cá tra Việt Nam, tuy nhiên, từ đầu năm đến nay ghi nhận sự tăng trưởng xuất khẩu không ổn định.
Theo số liệu của Hải quan Việt Nam, nửa đầu tháng 6/2024, xuất khẩu cá tra sang EU đạt gần 7 triệu USD, tăng 9% so với cùng kỳ. Lũy kế xuất khẩu cá tra sang thị trường này tính đến ngày 15/6/2024, đạt 77 triệu USD, giảm 6% so với cùng kỳ năm 2023.
Xuất khẩu cá tra sang EU tăng trưởng không ổn định
EU là 1 trong những thị trường tiêu thụ nhiều nhất cá tra Việt Nam. Tuy nhiên, 5 tháng đầu năm nay thị trường này liên tục tăng giảm thất thường nhu cầu nhập khẩu cá tra. Sau khi tăng nhập khẩu 20% cá tra từ Việt Nam trong tháng 1, EU ngay lập tức giảm nhập khẩu trong 2 tháng sau đó. Tháng 2/2024, EU nhập khẩu 8 triệu USD, giảm 46% và tháng 3/2024, nhập khẩu hơn 18 triệu, giảm 7% so với cùng kỳ năm ngoái.
Một trong những nguyên nhân dẫn đến sự sụt giảm trong tháng 2/2024 là do trùng kỳ nghỉ Tết nguyên đán. Mặc dù vậy, tháng 2/2024 vẫn là tháng chứng kiến giá trị xuất khẩu cá tra sang thị trường này thấp nhất trong 3 năm trở lại đây, kể từ đầu năm 2022. Mặc dù vẫn giảm 7% so với cùng kỳ năm 2023, tuy nhiên giá trị xuất khẩu cá tra sang EU trong tháng 3/2024 vẫn ghi nhận là mức cao nhất kể từ tháng 4 năm ngoái.
Cá tra phile đông lạnh vẫn là mặt hàng chủ lực của Việt Nam xuất khẩu sang EU. 5 tháng đầu năm nay, EU mua 67 triệu USD phile cá tra đông lạnh, giảm 8% so với cùng kỳ năm ngoái, chiếm 11% trong tổng giá trị Việt Nam xuất khẩu sản phẩm này sang các thị trường, và chiếm 95 tỷ trọng giá trị xuất khẩu cá tra sang EU.
Xuất khẩu các sản phẩm khác như cá tra nguyên con/cắt khúc đông lạnh (thuộc mã 03) (trừ cá thuộc mã 0304) và cá tra giá trị gia tăng sang EU cũng chứng kiến tăng trưởng âm trong 5 tháng đầu năm nay, với giá trị lần lượt đạt gần 3 triệu USD, giảm 14%, chiếm 4% tỷ trọng; và gần 1 triệu USD, giảm 34% so với cùng kỳ, chiếm 1% tỷ trọng.
Hà Lan vẫn là quốc gia nhập khẩu nhiều nhất cá tra Việt Nam trong khối, với giá trị nhập khẩu gần 2 triệu USD trong nửa đầu tháng 6/2024, tăng 3% so với cùng kỳ năm 2023. Tính đến ngày 15/6/2024, xuất khẩu cá tra sang Hà Lan đạt gần 21 triệu USD, giảm 9% so với cùng kỳ năm ngoái.
5 tháng đầu năm nay, Hà Lan nhập khẩu gần 6.000 tấn cá tra từ Việt Nam, trong đó chiếm phần lớn là sản phẩm cá tra phi lê đông lạnh còn da mã HS 03046200, với gần 5.500 tấn, giảm 25% so với cùng kỳ, chiếm 92% tỷ trọng; tiếp đến là sản phẩm cá tra nguyên con, cắt khúc, xẻ bướm đông lạnh mã HS 03032400 với gần 400 tấn, giảm 31% so với cùng kỳ, chiếm 4% tỷ trọng.
Ngoài Hà Lan, một số thị khác như Đức, Tây Ban Nha, Bỉ,... ghi nhận tăng trưởng dương nhập khẩu cá tra Việt Nam tính đến ngày 15/6/2024, với giá trị lần lượt đạt 17 triệu USD, tăng 0,3%; 9 triệu USD, tăng 27% và 8 triệu USD, tăng 10% so với cùng kỳ năm ngoái.
Dự báo, 6 tháng đầu năm xuất khẩu thủy sản Việt Nam sang các thị trường vẫn tăng trưởng dương 7%, trong đó xuất khẩu cá tra tăng 6% so với cùng kỳ. Mặc dù kim ngạch xuất khẩu cá tra sang thị trường EU không ổn định, tuy nhiên, nhìn chung lũy kế xuất khẩu thủy sản sang thị trường này trong 6 tháng đầu năm nay vẫn tăng trưởng ấn tượng, do EU tăng nhập khẩu tôm từ Việt Nam.
Thị trường EU đang có xu hướng ổn định dần dần, với nền kinh tế đảm bảo tăng trưởng, tỷ lệ thất nghiệp ở mức thấp kỷ lục. Giá cả thị trường và tiêu dùng cũng dần ổn định, lạm phát thủy sản tiếp tục giảm xuống mức 2,1% trong tháng 5. Nửa cuối năm nay, xuất khẩu cá tra sang EU vẫn được kỳ vọng sẽ tăng trở lại sau kỳ nghỉ hè ở châu Âu.
Nguyễn Hạnh /Báo Công Thương