Kỷ lục mới đang chờ đón ngành nông sản Việt Nam. Tính đến đầu tháng 9, kim ngạch xuất khẩu nông lâm thủy sản đã vượt mốc 40 tỷ USD, tăng trưởng ấn tượng gần 19% so với cùng kỳ năm trước. Dự báo lạc quan cho thấy con số này sẽ sớm chạm mốc 55 tỷ USD, nhờ vào thị trường xuất khẩu sôi động trong những tháng cuối năm.
Từng dòng sản phẩm nông sản chất đầy container, từng chuyến tàu vượt đại dương mang theo hương vị Việt đến khắp thế giới, tất cả đã góp phần tạo nên bức tranh rực rỡ cho ngành xuất khẩu nông sản nước nhà. Tính đến đầu tháng 9 năm 2024, kim ngạch xuất khẩu nông lâm thủy sản đã vượt mốc 40 tỷ USD, tăng trưởng gần 19% so với cùng kỳ năm trước. Các doanh nghiệp tự tin dự báo con số này sẽ sớm chạm đến ngưỡng 55 tỷ USD, một kỷ lục mới đang chờ đón.
Sức bật từ những cánh đồng
Công ty Lương thực Long An, với kế hoạch xuất khẩu 180.000 tấn gạo trong năm 2024, là một minh chứng sống động cho sự chủ động và năng động của các doanh nghiệp nông sản Việt. Nhờ nắm bắt cơ hội, chủ động nguồn nguyên liệu và ký kết thành công nhiều hợp đồng mới, doanh nghiệp này đang trên đà hoàn thành vượt mức kế hoạch đề ra.
Không chỉ có gạo, các mặt hàng rau quả cũng ghi nhận những bước tiến vượt bậc. Với kim ngạch xuất khẩu đạt 4,63 tỷ USD trong 8 tháng đầu năm, rau quả được kỳ vọng sẽ tiếp tục bứt phá trong thời gian tới. Các nhà máy chế biến, đóng gói đang hoạt động hết công suất để đáp ứng nhu cầu ngày càng tăng của thị trường quốc tế.
Thị trường cuối năm khởi sắc
Nếu như trong quý I và quý II, nông sản thường phải lưu kho từ 1 đến 2 tháng trước khi xuất khẩu, thì đến cuối quý III, thời gian lưu kho đã giảm xuống chỉ còn 1 đến 3 tuần. Điều này cho thấy thị trường xuất khẩu đang bước vào giai đoạn sôi động cuối năm. Quý IV, với nhiều lễ hội truyền thống, là thời điểm các nước tăng cường nhập khẩu nông sản, mở ra cơ hội lớn cho các doanh nghiệp Việt Nam.
Việc chủ động nguồn nguyên liệu, đẩy mạnh chế biến sâu và không ngừng mở rộng thị trường là những yếu tố then chốt giúp ngành nông sản Việt Nam tiếp tục gặt hái thành công. Bên cạnh đó, việc ứng dụng công nghệ cao vào sản xuất, nâng cao chất lượng sản phẩm và xây dựng thương hiệu cũng đóng vai trò quan trọng trong việc nâng cao sức cạnh tranh trên trường quốc tế.
Bên cạnh những gam màu sáng, ngành xuất khẩu nông sản vẫn phải đối mặt với không ít khó khăn và thách thức. Thiên tai, bão lũ gây thiệt hại nặng nề cho sản xuất nông nghiệp, khiến nguồn cung nguyên liệu sụt giảm và giá cả tăng cao. Giá cước vận tải biển tiếp tục leo thang, gây áp lực lên chi phí xuất khẩu. Nguồn nguyên liệu đạt chuẩn, có mã số vùng trồng và truy xuất nguồn gốc vẫn còn thiếu hụt ở nhiều địa phương.
Bài toán quy hoạch và dự báo
Mặc dù đóng góp hơn 50 tỷ USD mỗi năm cho nền kinh tế, ngành nông sản vẫn còn nhiều tồn tại trong công tác quy hoạch sản xuất và dự báo thị trường. Sự phát triển nóng của một số sản phẩm, thiếu quy định ràng buộc sản xuất và sự phụ thuộc quá lớn vào một số thị trường nhất định tiềm ẩn nhiều rủi ro.
Để ngành nông sản Việt Nam phát triển bền vững, cần có sự chung tay của cả Nhà nước, doanh nghiệp và người nông dân. Nhà nước cần hoàn thiện hệ thống chính sách, quy hoạch sản xuất, hỗ trợ doanh nghiệp tiếp cận thị trường và ứng dụng công nghệ cao. Doanh nghiệp cần chủ động, sáng tạo, không ngừng nâng cao chất lượng sản phẩm và xây dựng thương hiệu. Người nông dân cần thay đổi tư duy sản xuất, hướng đến sản xuất nông sản sạch, an toàn và bền vững.
Hành trình chinh phục những đỉnh cao mới của ngành xuất khẩu nông sản Việt Nam vẫn còn nhiều thử thách. Tuy nhiên, với sự quyết tâm, nỗ lực và đồng lòng của cả hệ thống chính trị, chúng ta hoàn toàn có thể vượt qua khó khăn, biến thách thức thành cơ hội, đưa nông sản Việt Nam vươn xa hơn nữa trên trường quốc tế. Đó không chỉ là câu chuyện về kinh tế, mà còn là câu chuyện về niềm tự hào dân tộc, về những giá trị truyền thống và khát vọng vươn lên của người Việt Nam.
Bảo An /Kinh tế và Đồ uống