Vì khác biệt về phong tục, văn hoá nên khi đến Chile du lịch hay công tác, người nước ngoài cần chú ý đến đạo luật Karin (21.643), có hiệu lực từ ngày 1/8/2024, nếu không muốn gặp phải rắc rối ngoài ý muốn vì tình ngay lý gian.
Mỗi quốc gia trên thế giới đều có những phong tục, truyền thống khác nhau. Sự khác biệt ấy rõ ràng đến mức có những điều ở quốc gia này là bình thường, nhưng đối với quốc gia khác lại là bất lịch sự, thậm chí bị coi là xúc phạm. Do vậy, trước khi đặt chân đến bất kỳ quốc gia nào, bạn nên tìm hiểu thật kỹ phong tục tập quán ở đó để tránh những phiền toái, rắc rối xảy ra. Chile, một quốc gia xinh đẹp ở Nam Mỹ, cũng không là ngoại lệ với tất cả người nước ngoài.
Lời chào hỏi
Chào hỏi ở Chile là rất quan trọng bởi vì họ nhấn mạnh rằng một cá nhân được thừa nhận và chào đón. Khi chào hỏi ai đó trong khung cảnh trang trọng hoặc lần đầu tiên, mọi người thường bắt tay với những người cùng giới tính. Tuy nhiên điều này có thể khác nhau giữa các tầng lớp xã hội.
‘Abrazo‘ là lời chào phổ biến nhất giữa bạn bè và gia đình. Điều này bao gồm một cái bắt tay và một cái ôm. Giữa gia đình và bạn bè mà họ không quá thân thiết. Họ sẽ chỉ hôn lên má phải. Khi các bạn nam thực hiện động tác abrazo. Họ có thể vỗ nhẹ vào lưng nhau khi ôm. Abrazo được lặp lại với mỗi cá nhân khi một người rời khỏi một cuộc tụ họp xã hội nhỏ. Đàn ông thường sẽ đợi một người phụ nữ đưa tay ra trước khi bắt tay.
Thẳng thắn giao tiếp bằng mắt cũng rất quan trọng khi chào hỏi ai đó. Cố gắng chào chủ gia đình hoặc người cao cấp nhất trước như một dấu hiệu của sự tôn trọng. Hãy xưng hô với một người bằng chức danh của họ nếu bạn biết.
Một nhà hàng đông đúc ở Chile
Ăn uống
Ở Chile, ăn uống bằng tay tại nơi công cộng được coi là rất thô lỗ, kể cả ăn khoai tây chiên.
Từ chối chiêu đãi người thân đến thăm hoặc bỏ lỡ bữa ăn họp mặt gia đình, bạn bè mà không có lý do có thể gây ra sự xúc phạm lớn.
Việc rời đi ngay sau khi ăn là bất lịch sự.
Tặng quà
Quà tặng thường được mở khi nhận được.
Những món quà sắc nhọn như dao hoặc kéo ám chỉ ý định ‘cắt đứt’ quan hệ với ai đó. Vì vậy, hãy tránh tặng những món quà có thể được hiểu là cắt đứt các mối quan hệ.
Nếu được mời đến nhà của một người Chile, hãy mang theo một món quà là sô cô la hoặc rượu vang để thể hiện sự cảm kích của bạn
Quy định pháp luật về quấy rối và lạm dụng tình dục
Và một điều đặc biệt quan trọng bạn cần chú ý nếu không muốn gặp phiền toái về pháp lý khi du lịch hay công tác ở Chile là việc những quy định pháp luật về tình dục ở quốc gia này rất nghiêm khắc, thậm chí có thể nói là hà khắc.
Ngày 1/8/2024 mới đây, Đạo Luật Karin (Đạo luật 21. 643) của Chile, vốn được thông qua Hồi tháng 3, đã chính thức có hiệu lực. Đây là Bộ luật được Chính phủ Chile xây dựng mới nhằm tăng cường đảm bảo việc ngăn chặn và trừng trị hành vi quấy rối tình dục tại nơi làm việc như công sở, khách sạn hay nhà hàng….Mục đích của Đạo luật rất nhân văn. Tuy nhiên, nội dung Đạo luật cũng gây nhiều luồng dư luận trái chiều bởi một số quy định của nó có thể đẩy nhiều người vào tình cảnh "tình ngay lý gian".
Đạo luật đã định nghĩa một số hành động được coi là hành vi quấy rối tình dục, trong đó có những hành động được giới chuyên gia quốc tế đánh giá là tương đối mơ hồ, có thể gây ra hiểu lầm, thậm chí là “án oan” đối với các du khách vốn đa phần không hiểu và nói được ngôn ngữ nước này. Điển hình như: các hành động trực tiếp, ví dụ như động chạm cơ thể; các câu nói đùa hàm chứa nhiều ý nghĩa hoặc có ý nghĩa phân biệt giới tính; các lời mời gọi không phù hợp và lời nói bóng gió.
Những bức tượng moai trên đảo Phục Sinh của Chile
Áp theo Đạo luật này, nếu một du khách chỉ cần buông lời khen về trang phục với cô gái phục vụ phòng trong khách sạn tại Chile (một hành động bình thường ở nhiều quốc gia), cũng hoàn toàn có thể bị cáo buộc có hành vi quấy rối tình dục.
Liên quan đến quy định về “động chạm cơ thể”, đã từng có trường hợp một sinh viên nam Việt Nam du học tại Chile không dám hô hấp nhân tạo cho một cô gái bị ngất ở bến xe bus do lo ngại sau đó bị tố cáo quấy rối tình dục.
Một trường hợp khác xảy ra ở Hàn Quốc - quốc gia cũng có quy định pháp luật tình dục tương đối nghiêm khắc - hồi tháng 7/2024 khi một cô gái ngất trên tàu điện ngầm, nhưng những hành khách nam xung quanh không ai dám tới gần hô hấp nhân tạo, vì sợ sau này bị quy tội…quấy rối tình dục. Đội cứu trợ sau đó đến đưa nạn nhân đi bệnh viện, nhưng bác sĩ nói là đã bỏ qua “giờ vàng cứu người”. Lỗi tại ai?
Liên quan đến hành vi “lạm dụng tình dục”, pháp luật Chile hiện hành cũng quy vào tội danh này các hành động không rõ ràng, có thể dẫn đến hiểu lầm đáng tiếc như: chạm hoặc hôn ở vùng có hàm ý tình dục; mô phỏng hành vi tình dục (tocaciones o besos en área de connotación sexual; simulación de acto sexual). Như vậy, du khách chỉ cần vô ý chạm vào vòng 3, hay vô tình đang mặc quần áo lót mà ra hiệu mượn kim chỉ hay hỏi vị trí phòng massage với các cô phục vụ phòng thì vài phút sau hoàn toàn có thể bị cảnh sát đưa về trụ sở.
Thực tế nhiều du khách có nền tảng hiểu biết khá đầy đủ về pháp luật Chile những vẫn không tránh khỏi tình huống trớ trêu do bất cẩn. Do đó, các du khách Việt ngoài việc cần nghiên cứu kỹ văn hóa Chile thì nên đặc biệt cẩn trọng trong giao tiếp với người khác giới nhằm hạn chế những rủi ro “từ trên trời rơi xuống” vốn không né tránh bất cứ ai từ sinh viên đến cán bộ đi công tác.
Lê Kiên /Ngày mới Online