Sau giai đoạn dài chìm trong thua lỗ, nhiều doanh nghiệp thép Việt đã bắt đầu ghi nhận lợi nhuận trở lại trong quý III/2025. Tuy nhiên, áp lực từ chi phí, xuất khẩu và cạnh tranh vẫn đè nặng lên toàn ngành.
Thép Nhà Bè - VNSTEEL: Doanh thu tăng hơn 35%,
Bức tranh kinh doanh của ngành thép Việt Nam trong quý III/2025 cho thấy sự phân hóa rõ rệt giữa các doanh nghiệp. Một số đơn vị đã ghi nhận kết quả khả quan nhờ kiểm soát chi phí và thích ứng linh hoạt với thị trường, trong khi nhiều doanh nghiệp khác vẫn đối mặt với khó khăn lớn do cầu yếu, giá bán thấp và rào cản thương mại từ các quốc gia nhập khẩu.
Trong nhóm có kết quả khởi sắc, Công ty Cổ phần Thép Nhà Bè - VNSTEEL là điểm sáng đáng chú ý khi ghi nhận lợi nhuận trở lại sau nhiều quý thua lỗ. Theo báo cáo tài chính quý III/2025, doanh thu của doanh nghiệp đạt 509,5 tỷ đồng, tăng gần 80% so với cùng kỳ năm 2024. Lợi nhuận sau thuế đạt gần 1 tỷ đồng, trong khi cùng kỳ lỗ 5,9 tỷ đồng.
Lũy kế 9 tháng đầu năm, doanh thu thuần đạt 1.279,4 tỷ đồng, tăng 35,6%, còn lợi nhuận sau thuế đạt 3,2 tỷ đồng, chuyển từ lỗ sang lãi.
Ngành thép Việt đang chịu nhiều rủi ro, áp lực
Tổng tài sản của Thép Nhà Bè - VNSTEEL tính đến cuối tháng 9 đạt 689,3 tỷ đồng, tăng hơn 42% so với đầu năm. Tài sản ngắn hạn chiếm tỷ trọng lớn với hơn 150 tỷ đồng đầu tư tài chính ngắn hạn. Hàng tồn kho tăng 26,6% cho thấy hoạt động sản xuất ổn định, trong khi các khoản phải thu giảm 7%, phản ánh công tác quản lý công nợ cải thiện.
Thép Thủ Đức - VNSTEEL chuyển lỗ thành lãi
Công ty Cổ phần Thép Thủ Đức – VNSTEEL cũng ghi nhận sự hồi phục rõ rệt. Doanh thu quý III/2025 đạt 663,2 tỷ đồng, tăng 70% so với cùng kỳ, lợi nhuận sau thuế đạt 1,58 tỷ đồng, trong khi năm trước lỗ 6,6 tỷ đồng. Lũy kế 9 tháng, doanh thu đạt 1.611,9 tỷ đồng, tăng 51%, còn lợi nhuận sau thuế đạt 6,33 tỷ đồng, cải thiện mạnh từ khoản lỗ 9,6 tỷ đồng năm trước. Biên lợi nhuận gộp tăng hơn gấp đôi nhờ chi phí sản xuất được tối ưu và nhu cầu tại thị trường phía Nam phục hồi.
Tổng tài sản của doanh nghiệp đạt 476,9 tỷ đồng, tăng 31% so với đầu năm. Nợ phải trả tăng 71% lên 258 tỷ đồng do nhu cầu vốn lưu động lớn, nhưng vốn chủ sở hữu vẫn duy trì ở mức 218 tỷ đồng. Dòng tiền kinh doanh âm do tăng hàng tồn kho và công nợ khách hàng, song dòng tiền tài chính dương giúp doanh nghiệp đảm bảo thanh khoản. Điều này cho thấy Thép Thủ Đức đang trong quá trình mở rộng quy mô để đón đầu đà phục hồi của ngành.
Thép Tấm Lá Thống Nhất: Lợi nhuận giảm 91%
Ngược lại, Công ty Cổ phần Thép Tấm Lá Thống Nhất lại chứng kiến sự suy giảm mạnh cả về doanh thu và lợi nhuận. Trong quý III/2025, lợi nhuận sau thuế chỉ còn 0,99 tỷ đồng, giảm 91% so với cùng kỳ. Doanh thu thuần giảm gần 70% xuống 182,2 tỷ đồng. Lũy kế 9 tháng, doanh thu đạt 919,8 tỷ đồng, giảm 60%, còn lợi nhuận sau thuế đạt 12,85 tỷ đồng, giảm một nửa.
Nguyên nhân được doanh nghiệp cho biết là do thị trường xuất khẩu sụt giảm mạnh sau khi các quốc gia như Mỹ, Canada, Ấn Độ áp dụng biện pháp phòng vệ thương mại. Sản lượng sản xuất và tiêu thụ giảm hơn 57%, kéo biên lợi nhuận gộp xuống chỉ còn 2,7%. Tổng tài sản giảm 36% còn 288 tỷ đồng, trong đó hàng tồn kho giảm 72%, phản ánh quy mô sản xuất bị thu hẹp đáng kể. Dù nợ phải trả giảm gần 47% và dòng tiền kinh doanh vẫn dương, công ty vẫn đang chịu sức ép lớn từ nhu cầu thị trường thấp.
Thép VICASA - VNSTEEL: Tiếp tục thua lỗ do ngừng sản xuất
Một trường hợp khác là Công ty Cổ phần Thép VICASA - VNSTEEL, tiếp tục báo lỗ trong quý III/2025 do ngừng sản xuất. Lợi nhuận sau thuế âm 3,54 tỷ đồng, tăng lỗ 7% so với cùng kỳ, doanh thu giảm gần 89% còn 43,35 tỷ đồng. Lũy kế 9 tháng, doanh thu đạt 927,9 tỷ đồng, giảm 8,4%, và lỗ sau thuế 1,58 tỷ đồng.
Từ tháng 6/2025, VICASA buộc phải tạm dừng sản xuất chính theo yêu cầu của cơ quan quản lý, khiến sản lượng tiêu thụ giảm mạnh. Mặc dù chi phí bán hàng giảm tới 85%, chi phí quản lý doanh nghiệp lại tăng hơn 44% do trợ cấp thôi việc và chi phí cố định lớn. Tổng tài sản giảm 39% còn 196 tỷ đồng, tiền mặt giảm 70%. Điểm tích cực là nợ phải trả giảm từ 127,6 tỷ xuống chỉ còn 5,33 tỷ đồng, giúp tình hình tài chính lành mạnh hơn dù hoạt động chưa được khôi phục.
Gang thép Cao Bằng: Giảm lỗ hơn một nửa
Công ty Cổ phần Gang thép Cao Bằng dù vẫn lỗ nhưng đã có cải thiện so với năm trước. Doanh thu quý III/2025 đạt 554,85 tỷ đồng, tăng 1,7%, trong khi giá vốn giảm hơn 4%. Lợi nhuận gộp đạt 14,37 tỷ đồng, đảo chiều từ mức lỗ gộp 18,6 tỷ đồng. Lỗ sau thuế giảm xuống còn 17,19 tỷ đồng, bằng chưa đến một nửa cùng kỳ 2024.
Nguyên nhân tích cực đến từ sản lượng phôi thép tăng gần 40% và giá than cốc giảm hơn 26%. Tuy nhiên, do giá bán thép thành phẩm chưa tăng tương ứng và chi phí tài chính, chi phí quản lý vẫn cao, nên lũy kế 9 tháng, doanh nghiệp vẫn lỗ 200 tỷ đồng - cao gấp 4 lần cùng kỳ. Tính đến cuối quý III, nợ phải trả chiếm tới 95,7% tổng nguồn vốn, vốn chủ sở hữu giảm xuống chỉ còn 77 tỷ đồng do lỗ lũy kế lớn, phản ánh gánh nặng tài chính đáng lo ngại.
Kết quả kinh doanh của các doanh nghiệp thép trong quý III/2025 phản ánh bức tranh phân hóa rõ rệt của toàn ngành. Các doanh nghiệp có quy mô vừa, linh hoạt trong điều hành và kiểm soát chi phí tốt như Thép Nhà Bè - VNSTEEL và Thép Thủ Đức - VNSTEEL đã dần lấy lại đà tăng trưởng, trong khi những doanh nghiệp phụ thuộc nhiều vào thị trường xuất khẩu hoặc gặp vướng mắc về hoạt động sản xuất như Thép Tấm Lá Thống Nhất, VICASA hay Gang thép Cao Bằng vẫn đang vật lộn trong giai đoạn khó khăn.
Sự phục hồi của ngành thép trong nước hiện nay phần lớn đến từ việc giá nguyên liệu đầu vào như than cốc, quặng sắt giảm, nhu cầu xây dựng hạ tầng tăng nhẹ và các chính sách kích thích đầu tư công phát huy tác dụng. Tuy nhiên, triển vọng của ngành vẫn tiềm ẩn nhiều rủi ro do giá bán thép chưa có xu hướng tăng rõ ràng, thị trường xuất khẩu bị thu hẹp bởi các rào cản thương mại và chi phí tài chính của doanh nghiệp vẫn ở mức cao.
Sỹ Bắc /Doanh Nhân Việt Nam