Thị trường trà sữa Việt Nam đã phát triển mạnh mẽ trong hơn một thập kỷ qua. Từ những quán nhỏ lẻ đến các thương hiệu lớn với hàng trăm cửa hàng trên toàn quốc, mô hình kinh doanh nhượng quyền trà sữa đã trở thành lựa chọn phổ biến cho nhiều nhà đầu tư. Tuy nhiên, câu hỏi mà mọi nhà đầu tư đều quan tâm: ''Bao lâu để hoàn vốn?'' vẫn luôn là một bài toán phức tạp cần phân tích kỹ lưỡng.
Nhượng quyền trà sữa và bài toán lợi nhuận: Bao lâu để hoàn vốn?
Tổng quan về mô hình nhượng quyền trà sữa
Mô hình nhượng quyền trà sữa cho phép các cá nhân kinh doanh dưới thương hiệu đã được khẳng định trên thị trường. Nhà nhượng quyền (franchisor) cung cấp công thức, quy trình, hỗ trợ đào tạo và tiếp thị cho bên nhận nhượng quyền (franchisee) để đảm bảo sự đồng nhất về chất lượng và trải nghiệm khách hàng.
Khi tham gia vào mô hình này, bên nhận nhượng quyền phải chi trả phí ban đầu và các khoản phí định kỳ. Đổi lại, họ được sử dụng thương hiệu đã có danh tiếng và nhận được sự hỗ trợ từ nhà nhượng quyền trong quá trình vận hành.
Chi phí đầu tư cho một cửa hàng trà sữa nhượng quyền thường dao động từ 300 triệu đồng đến hơn 1 tỷ đồng, tùy thuộc vào thương hiệu và quy mô. Chi phí này bao gồm:
Phí nhượng quyền ban đầu: Thường từ 50-200 triệu đồng tùy thương hiệu, đây là chi phí để được sử dụng thương hiệu và tiếp cận bí quyết kinh doanh.
Chi phí thuê mặt bằng: Yếu tố then chốt quyết định thành công của cửa hàng trà sữa. Một vị trí đắc địa tại trung tâm thành phố có thể có giá thuê từ 20-50 triệu đồng/tháng, trong khi các vị trí tại khu dân cư, trường học có thể dao động từ 10-30 triệu đồng/tháng.
Chi phí cải tạo và trang thiết bị: Bao gồm thiết kế, thi công nội thất, mua sắm máy móc, thiết bị pha chế, bàn ghế, và các vật dụng khác. Khoản này thường chiếm 40-50% tổng chi phí đầu tư.
Chi phí đào tạo nhân viên và khai trương: Từ 20-50 triệu đồng, bao gồm chi phí đào tạo, quảng cáo, và các hoạt động marketing cho ngày khai trương.
Vốn lưu động: Khoảng 50-100 triệu đồng để duy trì hoạt động trong những tháng đầu tiên.
Doanh thu và chi phí vận hành
Doanh thu của một cửa hàng trà sữa phụ thuộc vào nhiều yếu tố như vị trí, thương hiệu, và chất lượng sản phẩm. Trung bình, một cửa hàng trà sữa nhượng quyền có thể bán từ 100-300 ly mỗi ngày, với giá bán trung bình 30.000-50.000 đồng/ly.
Với mức này, doanh thu hàng tháng có thể dao động từ 90 triệu đến 450 triệu đồng. Tuy nhiên, chi phí vận hành cũng không nhỏ:
Chi phí nguyên vật liệu: Chiếm khoảng 30-40% doanh thu, bao gồm trà, sữa, topping, và các nguyên liệu khác.
Chi phí nhân sự: Một cửa hàng trà sữa thường cần 4-8 nhân viên với mức lương trung bình 4-6 triệu đồng/người/tháng, tổng chi phí nhân sự có thể chiếm 15-25% doanh thu.
Phí nhượng quyền định kỳ: Thường chiếm 5-10% doanh thu, đây là khoản phí phải trả thường xuyên cho nhà nhượng quyền.
Chi phí tiện ích và vận hành: Điện, nước, internet, vệ sinh, bảo trì thiết bị... chiếm khoảng 5-10% doanh thu.
Chi phí marketing và khuyến mãi: Chiếm khoảng 5-10% doanh thu để duy trì lượng khách hàng ổn định.
Với các chi phí và doanh thu như trên, chúng ta có thể tính toán thời gian hoàn vốn cho một cửa hàng trà sữa nhượng quyền. Giả sử đầu tư ban đầu là 700 triệu đồng và lợi nhuận hàng tháng sau khi trừ tất cả chi phí là 20-30% doanh thu.
Doanh thu hàng tháng: 300 triệu đồng Lợi nhuận (25% doanh thu): 75 triệu đồng/tháng Thời gian hoàn vốn: 700 ÷ 75 = 9,3 tháng (khoảng 10 tháng)
Doanh thu hàng tháng: 200 triệu đồng Lợi nhuận (20% doanh thu): 40 triệu đồng/tháng Thời gian hoàn vốn: 700 ÷ 40 = 17,5 tháng (khoảng 1,5 năm)
Doanh thu hàng tháng: 150 triệu đồng Lợi nhuận (15% doanh thu): 22,5 triệu đồng/tháng Thời gian hoàn vốn: 700 ÷ 22,5 = 31,1 tháng (khoảng 2,5 năm)
Trong thực tế, nhiều cửa hàng trà sữa nhượng quyền có thời gian hoàn vốn từ 12-24 tháng. Tuy nhiên, con số này có thể thay đổi đáng kể tùy thuộc vào vị trí, chiến lược marketing, và khả năng quản lý của chủ cửa hàng.
Những yếu tố ảnh hưởng đến thời gian hoàn vốn
Đây là yếu tố quan trọng hàng đầu. Một cửa hàng đặt tại trung tâm thương mại hoặc đường phố sầm uất có thể thu hút nhiều khách hàng hơn, nhưng chi phí thuê mặt bằng cũng cao hơn. Ngược lại, cửa hàng ở vị trí xa trung tâm có chi phí thuê thấp hơn nhưng có thể mất nhiều thời gian hơn để xây dựng lượng khách hàng ổn định. Các thương hiệu lớn, được nhiều người biết đến thường có phí nhượng quyền cao hơn, nhưng cũng dễ thu hút khách hàng hơn. Ngược lại, các thương hiệu mới hoặc ít được biết đến có chi phí nhượng quyền thấp hơn nhưng có thể cần nhiều nỗ lực marketing hơn.
Thị trường trà sữa hiện nay rất cạnh tranh. Nếu trong khu vực đã có nhiều cửa hàng trà sữa khác, việc xây dựng lượng khách hàng và đạt được doanh số kỳ vọng sẽ khó khăn hơn. Khả năng quản lý của chủ cửa hàng là yếu tố quan trọng quyết định sự thành công. Việc kiểm soát chi phí, duy trì chất lượng sản phẩm, và quản lý nhân viên hiệu quả có thể rút ngắn đáng kể thời gian hoàn vốn. Thị trường trà sữa có thể thay đổi theo xu hướng. Những cửa hàng liên tục cập nhật menu và theo kịp xu hướng thường có khả năng duy trì doanh thu ổn định hơn.
Chiến lược rút ngắn thời gian hoàn vốn
Thời gian hoàn vốn phụ thuộc rất lớn vào hiệu quả kinh doanh. Với những quán đông khách và quản lý tốt, thời gian hoàn vốn có thể dao động trong khoảng 12-18 tháng. Tuy nhiên, nếu doanh thu không đạt kỳ vọng hoặc chi phí vận hành cao, thời gian hoàn vốn có thể kéo dài đến 2-3 năm hoặc lâu hơn.
Kiểm soát chặt chẽ chi phí nguyên vật liệu và tránh lãng phí có thể tăng biên lợi nhuận đáng kể. Việc đàm phán với nhà cung cấp để có giá tốt hơn cũng là một chiến lược hiệu quả. Bên cạnh trà sữa, cửa hàng có thể cung cấp thêm các sản phẩm khác như bánh ngọt, snack nhẹ để tăng giá trị đơn hàng trung bình và thu hút nhiều đối tượng khách hàng hơn.
Sử dụng các nền tảng giao hàng trực tuyến và phát triển app riêng có thể mở rộng phạm vi tiếp cận khách hàng và tăng doanh số bán hàng. Các chương trình tích điểm, thẻ thành viên có thể khuyến khích khách hàng quay lại thường xuyên hơn, từ đó tăng doanh thu và rút ngắn thời gian hoàn vốn.
Nhượng quyền trà sữa là một mô hình kinh doanh hấp dẫn với tiềm năng sinh lời cao, nhưng cũng đòi hỏi vốn đầu tư lớn và khả năng quản lý tốt. Trước khi quyết định đầu tư, các nhà đầu tư nên nghiên cứu kỹ thị trường, đánh giá thương hiệu nhượng quyền, và xây dựng kế hoạch kinh doanh chi tiết. Việc tham khảo kinh nghiệm từ những người đã thành công trong lĩnh vực này cũng rất hữu ích. Cuối cùng, sự kiên nhẫn và linh hoạt trong vận hành là yếu tố quan trọng giúp rút ngắn thời gian hoàn vốn và đưa cửa hàng trà sữa nhượng quyền đến thành công bền vững.
Tiến Hoàng /Kinh tế và Đồ uống