Năm 2024, bức tranh xuất khẩu nông sản Việt Nam đang được tô vẽ với những gam màu tươi sáng. Kim ngạch xuất khẩu nông sản đã đạt hơn 46 tỷ USD, tương đương 2/3 chặng đường của năm, và dự kiến sẽ sớm cán đích 55 tỷ USD. Bên cạnh những thị trường truyền thống như Mỹ và châu Âu, châu Á đang nổi lên như một điểm đến đầy hứa hẹn cho nông sản Việt.
Thị trường châu Á - Mảnh đất màu mỡ cho nông sản Việt
Với quy mô dân số đông, thu nhập bình quân đầu người ngày càng tăng và nhu cầu tiêu thụ thực phẩm đa dạng, châu Á đang trở thành thị trường tiêu thụ nông sản hấp dẫn bậc nhất thế giới. Nắm bắt được xu hướng này, nhiều doanh nghiệp Việt Nam đã và đang đẩy mạnh xuất khẩu nông sản sang các quốc gia trong khu vực.
"Trong bối cảnh kinh tế năm 2024 còn nhiều biến động, châu Á nổi lên như một thị trường tiềm năng và thuận lợi cho các doanh nghiệp xuất khẩu thủy sản Việt Nam", ông Trần Anh Khoa, Tổng Giám đốc Công ty TNHH Anh Khoa, nhận định. "Chi phí vận chuyển, logistics thấp và thời gian vận chuyển ngắn là những lợi thế đáng kể, giúp doanh nghiệp rút ngắn vòng quay vốn và nâng cao hiệu quả kinh doanh".
Không chỉ thủy sản, các mặt hàng nông sản khác như cà phê, trái cây, rau củ quả cũng đang dần khẳng định vị thế trên thị trường châu Á.
Cà phê Việt Nam - Hương vị chinh phục người tiêu dùng châu Á
Là một trong những quốc gia xuất khẩu cà phê hàng đầu thế giới, Việt Nam từ lâu đã nổi tiếng với những hạt cà phê chất lượng cao. Trong những năm gần đây, cà phê Việt Nam ngày càng được ưa chuộng tại thị trường châu Á, đặc biệt là các sản phẩm cà phê chế biến sâu.
Công ty Cổ phần Phúc Sinh, một doanh nghiệp chuyên xuất khẩu cà phê, đã nhận thấy tiềm năng to lớn của thị trường châu Á và bắt đầu chuyển hướng kinh doanh sang khu vực này. "Nhu cầu tiêu thụ cà phê tại châu Á đang tăng trưởng mạnh mẽ", đại diện công ty cho biết. "Người tiêu dùng châu Á ngày càng ưa chuộng cà phê Việt Nam bởi hương vị đậm đà và giá cả hợp lý".
Trái cây, rau củ quả Việt Nam - Vươn lên khẳng định chất lượng
Bên cạnh cà phê, trái cây và rau củ quả Việt Nam cũng đang dần chiếm được cảm tình của người tiêu dùng châu Á. Các loại trái cây nhiệt đới như xoài, thanh long, chuối, dứa... với hương vị thơm ngon, màu sắc bắt mắt đang được xuất khẩu sang nhiều quốc gia trong khu vực, đặc biệt là Trung Quốc, Nhật Bản, Hàn Quốc.
"Đây là những thị trường có sức mua lớn, người dân có thu nhập cao và sẵn sàng chi trả cho những sản phẩm rau quả chất lượng", ông Đặng Phúc Nguyên, Tổng Thư ký Hiệp hội Rau quả Việt Nam, chia sẻ. "Thách thức đặt ra cho các doanh nghiệp Việt Nam là phải đảm bảo chất lượng sản phẩm, đáp ứng các tiêu chuẩn khắt khe về an toàn vệ sinh thực phẩm và truy xuất nguồn gốc".
Thống kê cho thấy, 9 tháng đầu năm 2024, giá trị xuất khẩu nông sản Việt Nam sang thị trường châu Á đã tăng 17,4% so với cùng kỳ năm ngoái. Trong đó, Trung Quốc vẫn là thị trường tiêu thụ nông sản lớn nhất của Việt Nam, tiếp đến là Nhật Bản và Hàn Quốc.
Vượt qua thách thức, nắm bắt cơ hội
Mặc dù gặt hái được nhiều thành công, nhưng xuất khẩu nông sản Việt Nam sang thị trường châu Á vẫn còn đối mặt với không ít khó khăn, thách thức.
Một trong những thách thức lớn nhất là sự cạnh tranh gay gắt từ các quốc gia khác trong khu vực, đặc biệt là Thái Lan, Malaysia, Indonesia... Các quốc gia này cũng có nhiều loại nông sản tương đồng với Việt Nam và đang nỗ lực nâng cao chất lượng, hạ giá thành sản phẩm để giành thị phần.
Bên cạnh đó, các quy định về kiểm dịch thực vật, an toàn vệ sinh thực phẩm của các nước châu Á cũng ngày càng nghiêm ngặt, đòi hỏi doanh nghiệp Việt Nam phải không ngừng nâng cao chất lượng sản phẩm, đầu tư công nghệ bảo quản, chế biến hiện đại.
Để vượt qua những thách thức này, các doanh nghiệp Việt Nam cần chủ động tìm hiểu thị hiếu người tiêu dùng, xây dựng thương hiệu cho sản phẩm, đa dạng hóa thị trường xuất khẩu và tăng cường hợp tác với các đối tác nước ngoài.
Chính phủ cũng cần có những chính sách hỗ trợ kịp thời, tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp xuất khẩu nông sản, đồng thời tăng cường xúc tiến thương mại, quảng bá hình ảnh nông sản Việt Nam trên thị trường quốc tế.
Châu Á là thị trường đầy tiềm năng cho nông sản Việt Nam. Bằng việc tận dụng lợi thế, vượt qua thách thức và thực hiện các giải pháp phù hợp, nông sản Việt Nam hoàn toàn có thể "chinh phục" thị trường này, góp phần thúc đẩy tăng trưởng kinh tế và nâng cao vị thế của Việt Nam trên trường quốc tế.
Bảo An /Kinh tế và Đồ uống