Tiêu chuẩn xanh đang được nhìn nhận như giải pháp then chốt giúp doanh nghiệp nâng cao năng suất, tiết kiệm tài nguyên, tối ưu chi phí và mở rộng cơ hội thâm nhập thị trường quốc tế. Xu hướng này cho thấy nhận thức của cộng đồng doanh nghiệp về phát triển bền vững đang thay đổi mạnh mẽ và thực chất hơn.
Trong bối cảnh yêu cầu giảm phát thải và sản xuất bền vững ngày càng trở nên cấp bách, nhiều doanh nghiệp đã chủ động chuyển hướng sang áp dụng các tiêu chuẩn xanh như “giấy thông hành” mới để nâng cao năng lực cạnh tranh.
Không chỉ dừng lại ở việc đáp ứng quy định, tiêu chuẩn xanh đang được nhìn nhận như giải pháp then chốt giúp doanh nghiệp nâng cao năng suất, tiết kiệm tài nguyên, tối ưu chi phí và mở rộng cơ hội thâm nhập thị trường quốc tế. Xu hướng này cho thấy nhận thức của cộng đồng doanh nghiệp về phát triển bền vững đang thay đổi mạnh mẽ và thực chất hơn.

Ngành dệt may đặt ra yêu cầu lớn về xanh hóa và đáp ứng các tiêu chuẩn của thị trường trong nước cũng như xuất khẩu. Ảnh minh họa
Trao đổi với phóng viên Tạp chí Chất lượng Việt Nam (VietQ.vn), ông Triệu Việt Phương - Viện trưởng Viện Tiêu chuẩn Chất lượng Việt Nam - Uỷ ban Tiêu chuẩn Đo lường Chất lượng Quốc gia, nhấn mạnh, chúng ta đều nhận thức được vai trò của tiêu chuẩn ngày càng quan trọng không chỉ trong lĩnh vực năng suất xanh mà trong toàn bộ đời sống kinh tế xã hội và việc tiếp cận tiêu chuẩn bây giờ cũng theo hướng toàn diện và hướng đến doanh nghiệp.
“Khi xây dựng tiêu chuẩn, các khía cạnh kinh tế, xã hội và môi trường được chúng tôi xem xét để đảm bảo sự phát triển bền vững, tối ưu hóa hoạt động và giảm thiểu tác động tiêu cực. Đồng thời hướng đến nâng tỷ lệ hài hòa với quốc tế - đây cũng là một mục tiêu trong thời gian tới”, ông Triệu Việt Phương nói.
Ông Triệu Việt Phương cho rằng hiện có ba bước tiến có tác động mạnh mẽ nhất đến năng suất ngành và doanh nghiệp, bao gồm:
Một là, hoàn thiện hệ thống đo lường – báo cáo – thẩm định phát thải (MRV). MRV giúp doanh nghiệp hiểu rõ mức phát thải của chính mình, xác định “điểm nóng” tiêu hao năng lượng và từ đó tối ưu quy trình sản xuất. Khi dữ liệu chính xác có thể đo lường được, doanh nghiệp sẽ có cơ sở để triển khai các giải pháp hiệu quả chi phí.

Áp dụng các tiêu chuẩn xanh giúp doanh nghiệp nâng cao năng suất và năng lực cạnh tranh. Ảnh minh họa
Hai là, áp dụng các chuẩn mực về thiết kế và sản xuất theo vòng đời (LCA, eco-design), theo cách tiếp cận mới thông qua: nhà nước, doanh nghiệp, cơ quan chuyên môn. Đây là xu hướng toàn cầu: giảm tiêu hao nguyên liệu, kéo dài tuổi thọ sản phẩm, khai thác hiệu quả năng lượng và giảm chất thải cuối vòng đời. Các doanh nghiệp áp dụng LCA thường tiết giảm được từ nhiều chi phí nguyên liệu trong vài năm.
Ba là, kết hợp tiêu chuẩn hệ thống quản lý với chuyển đổi số được nhắc đến rất nhiều. Tiêu chuẩn khi kết hợp với chuyển đổi số sẽ có hệ thống dữ liệu đầy đủ, có thể giám sát các hoạt động chính xác. Hệ thống quản lý năng lượng, quản lý môi trường khi được tích hợp với công nghệ số giúp doanh nghiệp giám sát năng lượng theo thời gian thực, đưa ra quyết định dựa trên dữ liệu và tự động hoá quy trình. Điều này tạo ra mức tăng năng suất rõ rệt. Nhìn chung, tiêu chuẩn hóa kết hợp chuyển đổi số sẽ tạo ra “hiệu quả kép”: tăng năng suất – giảm phát thải.
Có thể thấy, quá trình xanh hóa trong doanh nghiệp không còn dừng ở khẩu hiệu mà đã chuyển mạnh sang hành động với sự dẫn dắt của tiêu chuẩn. Khi tiêu chuẩn trở thành nền tảng cho đổi mới và cạnh tranh, doanh nghiệp Việt Nam sẽ có điều kiện vững chắc hơn để thích ứng với các yêu cầu mới của thị trường và tham gia sâu hơn vào chuỗi giá trị toàn cầu. Đây cũng là hướng đi tất yếu để phát triển xanh thực chất, hiệu quả và lâu dài.
Thanh Tùng /Chất lượng Việt Nam